نکات مهم در مورد ظروف لعابی
در هنر ایرانی اثار مختلفی از قدیم ایام قابل مشاهده است بخصوص ظرف ایرانی که انواع مختلفی دارد مثل
ظروف مینا کاری شده ،ظروف چینی ، ظروف لعابی و…و همچنین انواع قابلمه در جنس های مختلف عرضه
میشود که تعریف پخت غذا در جنس مس را خیلی شنیده ایم که قیمت بالاتری نیز دارد در استفاده از ظرف
های لعابی باید ترفند های خانه داری را بکار ببرید نباید ضربه وارد کرد و پرتاب کرد و سرد و گرم شود که در
ادامه در پرشین وی بخوانید
انواع مختلف ظروف لعابی
ظروف لعابی ظروف لعابی درواقع، نوعی ظروف آهنی هستند که سطح آنها را به منظور جلوگیری از زنگ زدن، از
لعاب میپوشانند.
البته این نوع ظروف را نباید زیاد گرم یا سرد و یا پرتاب کرد و یا اینکه تحت ضربه قرارداد،
زیرا لعاب سطح آنها ترک برداشته و میریزد.لعابها طیف وسیعی از ترکیبات آلی و معدنی را در بر میگیرند.
لعاب مربوط به سرامیک معمولاً مخلوط شیشه مانندی متشکل از کوارتز، فلدسپار و اکسید سرب (PbO) است.
این اجزا را پس از آسیاب شدن و نرم کردن به صورت خمیری رقیق درمیآورند.
آنگاه وسیله سرامیکی مورد نظر را در این خمیر غوطهور کرده و پس از سرد و خشک شدن، آن را
در کوره تا دمای معین حرارت میدهند.
پس از لعاب دادن روی چینی، روی آن مطالب مورد نظر را مینویسند و یا طرح مورد نظر را نقاشی
میکنند و دوباره روی آن را لعاب داده و یک بار دیگر حرارت میدهند.
در این صورت وسیله مورد نظر پرارزشتر و نوشته و طرح روی آن بادوامتر میشود.
ظروف لعابی در انواع مختلفی وچود دارد
لعابها در انواع زیر وجود دارند: لعاب بیرنگ: این نوع لعاب که برای پوشش سطح چینیهای بدلی ظریف بکار میرود،
بی رنگ و شفاف است و از مخلوط کلسیم و سیلیس و خاک چینی سفید تهیه میشود.
لعاب رنگی: برای رنگ آبی از اکسید مس (Cu2O)، برای رنگ زرد از اکسید آهن (FeO) و برای رنگ سبز
از اکسید کروم (Cr2O3)، برای رنگ زرد از کرومات سرب و برای رنگ ارغوانی از ارغوانی کاسیوس استفاده میشود.
لعاب کدر: این نوع لعاب که برای پوشش چپنیهای بدلی معمولی بکار میرود و از مخلوط SnO2 , PbO ,
SiO2 , Pb3O4، نمک و کربنات سدیم تهیه میشود که آن را پس از ذوب کردن، سرد کردن و پودر
کردن، در آب به صورت حمام شیر در میآورند و شئی لعاب دادنی را در آن غوطهور میکنند.
ظروف لعابی زردرنگ که در قدیم از آنها استفاده میشد، بهترین نوع این ظروف برای پخت و پز و نگهداری
غذا هستند.
ظروف سرامیکی هم نوعی از ظروف سفالی میباشند که اگر از لعاب مناسبی برای آنها استفاده شده باشد، هیچ مشکلی
برای پخت و پز ندارند.بنا بر این اگر لعاب آن از بین نرفته باشد مشکلی ایجاد نمی کند.
موفق باشید
بیشتر بدانید: نکاتی درباره ظروف لعابی
ظروف سفالی لعابدار (سرامیکی)
ظروف سفالی لعابدار یکی از انواع ظروف سرامیکی غیرفلزی هستند که پس از حرارت دیدن و پختهشدن در دمای ۱۱۰۰ درجه سانتیگراد لعاب داده میشوند و در صورت نداشتن ترک و ریختگی به لحاظ وجود ترکیب شیشه، ظروف مناسبی هستند. در گذشته و البته امروزه نیز در بسیاری از روستاها در این گونه ظروف ماست محلی تهیه میشود.
لازم است بدانید طب سنتی، پخت و نگهداری غذا در ظروف سفالی بدون لعاب را بخصوص بیش از سه دفعه به دلیل باقی ماندن چربی و رطوبت غذا در خلل و فرج سفال بهداشتی نمیداند، اما استفاده از ظروف سرامیکی یا همان سفالی لعابدار را خالی از اشکال میداند.
گفته شده است برای تهیه لعاب آبی رنگ سفال از میزان بیشتر اکسید سرب استفاده میشود و بهتر است از نگهداری طولانی مدت مواد غذایی مرطوب بخصوص اسیدی در این ظروف اگر دارای ریختگی یا ترک خوردگی هستند خودداری شود.
عصر پدیا