چگونه نوزاد خود را حمام کنیم؟

حمام کردن نوزاد برای مادران جوانی که به تازگی صاحب فرزند شدند
یکی از پر چالش ترین موضوعاتی است که با آن دست و پنجه نرم می کنند
و معمولا از شستن نوزاد ترس دارند ما در این مطلب از پرشین وی نکات
مهم پیرامون چگونه حمام کردن نوزاد را برایتان به اشتراک خواهیم گذاشت

حمام کردن نوزاد

حمام کردن یک نوزاد چند روزه که مثل ماهی از دست لیز می خورد شاید اوایل، کار سخت و پردردسری
به نظر برسد، اما با رعایت برخی نکات و حفظ آرامش و کسب مهارت مطمئنا این زمان برای شما یکی
ازبهترین و دوست داشتنی ترین بخش های زندگی تان می شود.
پس بهتر است ترس و اضطراب را کنار بگذارید و نوزادتان را در آغوش بگیرید تا از این مرحله هم
مانند دیگر مراحل رشد و تربیت او لذت ببرید.

نوزادان معمولا هر ۲ تا ۳ روز نیاز به حمام و استحمام دارند.
یک حمام سبک و لذت بخش نه تنها در حفظ سلامت و رشد کودک اهمیت دارد بلکه باعث می شود
نوزاد با اشتهای بیشتری شیر بخورد و خواب آرام

تری هم داشته باشد.
حمام برای نوزادان چیزی بیشتر از زمانی برای رعایت بهداشت فردی است.
با حمام کردن نوزاد شما نکات بسیاری را یاد می گیرید.

وقتی کمی بزرگ تر شد و به جنب و جوش افتاد، مطمئنا آب بازی و حمام کردن یکی از مهم
ترین لذت های زندگی اش محسوب می شود، اما در هفته ها و ماه های اول باید مراقب باشید تا
نوزاد از آب نترسد و در حمام احساس امنیت و آرامش بکند.

● آمادگی برای حمام

پیش از هر کاری اول باید شرایط مناسب حمام کردن را ایجاد کنید.
برای این منظور ابتدا دمای اتاق و حمام را چک کنید.
دمای مناسب حمام و اتاق برای نوزادان بین ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتی گراد است تا زمانی که از حمام
بیرون می آیند و پوست شان هنوز مرطوب است، سرما نخورند.

حمام کردن نوزاد

وان نوزاد را از آب پر کنید.
آب نه باید خیلی سرد باشد و نه خیلی گرم.
۳۷ درجه دمای مناسبی برای آب حمام است.
مادرانی که تجربه کافی ندارند می توانند از دماسنج استفاده کنند؛

اما بعد از مدتی که مهارت های مادرانه
لازم را کسب کردید برای این که مطمئن شوید آب نه خیلی سرد است و نه خیلی گرم که نوزاد
را اذیت کند، می توانید از آرنج تان استفاده کنید، آرنج را در آب بزنید و گرم و سرد بودن
آن را تنظیم کنید.

برای این که دستپاچه نشوید و هنگام حمام نوزاد مجبور به خارج شدن از حمام نباشید بهتر است قبل
از شروع کار تمام وسایل مورد نیازتان را آماده کرده و دم دست بگذارید، از حوله و لیف نرم گرفته
تا صابون و شامپو و لوسیون.
لباس های مورد نیاز نوزاد را هم در دسترس بگذارید تا بعد از حمام بتوانید به سرعت کودک را آماده
کنید تا سرما نخورد.

گوش پاک کن، سشوار، فین گیر، پوشک تمیز، کرم محافظ پا و پودر و هر چیز دیگری را که
فکر می کنید ممکن است بعد از حمام لازم داشته باشید درون یک سبد مرتب کرده و کنار دست بگذارید
تا مجبور نشوید نوزادتان را با حوله رها کنید و به دنبال این وسایل بروید.

نکات بعد از حمام نوزاد

زمانی که آب بازی و حمام شما تمام شد، نوزاد را درون حوله ای
که از قبل آماده کرده اید بپیچید و بیرون بیاورید.
بدن او را بدون این که حوله را روی پوستش بکشید خشک کنید، زیر بغل، زیر گردن و لابه لای
تاخوردگی های پوست ران را فراموش نکنید.

مرطوب ماندن این نواحی ممکن است عفونت های قارچی و پوستی ایجاد کند.
برای خشک ماندن پوست این چین خوردگی ها می توانید از پودرهای مایع استفاده کنید، پودرهای قدیمی و تالک در
هوا پخش می شوند و برای دستگاه تنفسی نوزاد مضر هستند.

یادتان نرود با تکه ای پنبه یا گوش پاک کن های مخصوص توی گوش نوزاد را هم خشک کنید
تا گوش درد نگیرد.
اگر از دمای اتاق مطمئن هستید می توانید با لوسیون های مرطوب کننده یا روغن بچه بدن نوزاد را ماساژ
بدهید.

این کار هم شادابی پوست نوزاد را حفظ می کند و هم برایش بی نهایت لذت بخش است و
باعث آرامشش می شود.
وقتی تمام این کارها را انجام دادید، لباس مناسب فصل به نوزاد بپوشانید و با یک کلاه نازک سرش را
گرم نگه دارید، حالا وقت یک غذای مقوی است، به کودک شیر بدهید و نظاره گر خوابی با آرامش برای
او باشید.

حمام کردن نوزاد

● اولین حمام

اولین ها در هر موردی خاطره انگیز است و اولین حمام نوزاد هم یکی از
همین موارد محسوب می شود.
معمولا نوزادان را در بیمارستان بعد از ۶ تا ۱۲ ساعت حمام می کنند و تحویل مادر می دهند.

استحمام قبل از ۶ ساعت برای نوزاد خوب نیست، چرا که سبب کاهش دمای بدن و بنابراین آسیب رسیدن
به او می شود.

اما احتمالا بعد از یک یا ۲ روز که نوزاد را خانه آوردید ممکن است لازم باشد نوزاد را
حمام کنید، اولین و بهترین نوع حمام در خانه و زمانی که شما تجربه کافی ندارید و نوزاد هنوز خیلی
ظریف و شکننده است و بند نافش هم هنوز نیفتاده است، می تواند «حمام اسفنجی» باشد.

باید اتاق را به اندازه کافی گرم کنید.
یک کاسه آب ولرم کنار دست تان بگذارید و بعد حمام کردن را آغاز کنید، نوزاد را روی سطح صافی
قرار دهید و بعد با تکه ای پارچه نرم یا پنبه که در آب خیس کرده اید و با حرکات
دورانی، صورت، پشت گوش ها و گردن او را به آرامی تمیز کنید.

با پنبه ای تمیز که در آب خیس شده چشم ها را از گوشه به طرف خارج به آرامی
پاک کنید، برای هر چشم از یک گلوله پنبه جدید استفاده کنید تا چشم نوزاد دچار عفونت نشود و حواس
تان به پرزهای پنبه باشد تا لای مژه های نوزاد گیر نکند.

بعد از تمیز کردن سر و گردن حوله ای زیر نوزاد بیندازید و لباس هایش را دربیاورید و با سرعت
هر چه تمام تر اما با آرامش بدن نوزاد را تمیز کنید.

● سوال های معمول مادران تازه کار درباره استحمام نوزاد

▪ آیا می توانم نوزاد را به محض
این که به دنیا آمد، حمام کنم؟

نوزادان در روزهای اول و حتی هفته های اول تا وقتی بند
ناف شان نیفتاده احتیاج به حمام به معنای واقعی کلمه ندارند و قبل از ۶ تا ۱۲ ساعت پس از
زایمان نباید به بدن آن ها آب زد، چون نوزاد تازه به دنیا آمده به سرعت دمای بدنش را از
دست می دهد و این برای سلامتش مضر است.

در بیمارستان پرستارها پوست نوزاد تازه به دنیا آمده را با پارچه و حوله های گرم پاک می کنند و
برخی از بیمارستان ها هم ممکن است زمان ترخیص، نوزاد را حمام کرده و به مادر تحویل بدهند.

این اولین حمام، با کمترین مقدار آب صورت می گیرد و نباید بیشتر از ۵ تا ۱۰ دقیقه طول
بکشد، در روزهای آینده هم شما می توانید با حمام اسفنجی نوزادتان را تمیز کنید و بعد از افتادن بندناف
او را درون وان آب گذاشته و بشویید.

▪ نوزادم را با چه چیزی بشویم؟

برای شست وشوی نوزادان چند هفته ای به وسایل خاصی نیاز
ندارید، کمی آب گرم و یک تکه پارچه یا حوله کوچک کفایت می کند، اما برای نوزادان بزرگ تر باید
از یک شامپو یا صابون استفاده کنید چرا که برخی از چربی های روی پوست و کثیفی ها با آب
معمولی پاک نمی شوند.

پوست نوزادان بسیار حساس است و صابون های معمولی نه تنها چشم نوزاد را می سوزانند بلکه ممکن است
باعث خشکی و التهاب پوست نوزاد شوند، باید از شوینده هایی استفاده کنید که مخصوص نوزادان است، این صابون ها
و شامپوها به علت خاصیت قلیایی کمی که دارند چشم را نمی سوزانند و به دلیل پروتئین ها و اسیدهای
چرب موجود در این صابون ها ضمن اثر پاک کنندگی از التهاب و تحریک پوست جلوگیری می کنند.

▪ بند ناف نوزادم هنوز نیفتاده، آیا می توانم او را حمام کنم؟

اگر هنوز بندناف نوزاد نیفتاده
هیچ نگران نباشید، حمام کردن روزانه نوزاد با بندناف اشکالی ندارد، باعث عفونت یا مشکلات دیگر نمی شود فقط ممکن
است زمان خشک شدن و افتادن بند ناف کمی بیشتر از معمول طول بکشد، در شرایط عادی بند ناف بین
۴ تا ۷ روزگی نوزاد می افتد،

در این مدت حمام اسفنجی بهترین نوع حمام برای نوزاد است و بهتر
است تا زمانی که بند ناف نوزاد کاملا خشک نشده و نیفتاده او را کاملا در وان آب فرو نکنید
ولی اگر به طور اتفاقی آب به ناحیه بند ناف رسید، نترسید، آن را به دقت خشک کنید و خیال
تان راحت باشد مشکلی پیش نخواهد آمد.

▪ آیا می توانم از همان روز اول نوزادم را در وان آب حمام کنم؟

این بستگی به خود
شما دارد.
نوزاد شما اولین حمام در آب را در بیمارستان دریافت می کند و اگر شما بعد از زایمان حال و
روز خوبی داشته باشید و بخیه ها و زخم های زایمان اذیت تان نکند می توانید به راحتی نوزادتان را
حمام کنید، فقط مواظب باشید تا وقتی بند ناف هنوز نیفتاده او را کامل در آب فرو نبرید

حمام کردن نوزاد

و
اگر هنوز تجربه کافی ندارید و می ترسید نوزاد از دست تان لیز بخورد یا در چشم و گوشش آب
برود می توانید کمی صبر کنید تا نوزاد جان بگیرد و شما هم دوران نقاهت زایمان را پشت سر بگذارید
تا با خیال راحت نوزادتان را حمام کنید، در این مدت می توانید از روش حمام اسفنجی استفاده کنید تا
قطرات شیر و کثیفی های احتمالی از روی پوست نوزاد پاک شود.

▪ هر چند روز یک بار باید نوزادم را حمام کنم؟

برخی والدین به بهانه خواب راحت شاید
دوست داشته باشند نوزادشان را هر روز حمام کنند، اما این کار تا زمانی که نوزاد شما به چهاردست و
پا رفتن و سرک کشیدن به اطراف خانه نرسیده واقعا ضرورتی ندارد، شاید حتی برای سلامت نوزاد هم مضر باشد،
چون پوست او در تماس با آب و صابون خشک می شود.
نوزاد ذاتا تمیز است و نیازی به حمام آنچنانی ندارد، ۲ بار حمام در هفته برای نوزادان کافی است، به
شرط آن که ناحیه پوشک و باسنش را هر بار برای تعویض به خوبی تمیز کرده و صورت و چین
های زیر گردن و پاهایش را مرتب با دستمال مرطوب پاک کنید، چون از آنجا که نوزاد تحرک زیادی ندارد
تنها این نواحی کثیف می شوند.

بیشتر بدانید از نکات حمام کردن نوزاد

ترتیب شستشوی اعضا

از چشم و صورتش شروع کنید. یک پنبه خیس از آب گرم را به آرامی روی صورت نوزاد بکشید.
سپس نوبت به سر می‌رسد. برای این کار سر او را به سمت خود نگه دارید و
با یک دست بگیرید، بدن نوزاد روی پای شماست بنابراین دست دیگر شما آزاد است تا با آن سر نوزاد را با شامپو بشویید و خشک کنید. برای آبکشی کردن

موهایش جریان آب را روی صورت او رها نکنید، ممکن است باعث ناراحتی او و حتی کبودی‌اش شود.
سر را حتما خشک کنید سپس سراغ سر، گردن، زیربغل، سینه و شکم نوزاد بروید. خشک کردن سر از سرما خوردن نوزاد جلوگیری می‌کند. با یک پارچه یا لیف بسیار نرم و به آرامی با صابون این ناحیه‌ها را بشویید و به همین نحو پشت او را نیز تمیز و خشک کنید. بعد از شستن بدن، فوری او را درون حوله بپیچید و خشک کنید.

چند هشدار:

–   برای خشک کردن گوشها از  “گوش پاک کن” استفاده نکنید.
–  ۲ یا حداکثر ۳ بارحمام در هفته برای نوزاد کافی است،  از شستشوی روزانه او اجتناب کنید.
–  زمان مناسب برای حمام کردن نوزاد بین ۵ تا ۱۰ دقیقه است.
–  هرگز نوزاد را هنگام حمام کردن تنها نگذارید.

حمام کردن درون وان یا لگن

اگر ناف نوزادتان افتاده است می‌توانید او را داخل وان یا لگن مخصوص کوچک
قرار دهید. در هفته اول تولد و تا زمانی که ناف نیفتاده و یا محل ختنه
بهبود پیدا نکرده است، او را در وان یا لگن قرار ندهید چرا که موجب عفونت می‌شود.
البته حرارت آب داخل لگن را با آرنج خود چک کنید. حتما از آب گرم
(حدود ۳۰ -۴۰ درجه) و صابون یا شامپوی مخصوص بچه استفاده کنید.
دمای محل استحمام باید مناسب  (حد اقل ۲۵ درجه) باشد.

نوزاد را به محض برهنه کردن و بدون اتلاف وقت در آب گرم ساده
(بدون کف صابون) غوطه ور کنید، درحالیکه سر و گردن وی را با یک
دست خود ، خارج آب نگه داشته‌اید. در صورتیکه در آب غوطه ور
شدن برای نوزاد لذت بخش است می‌توان مدت استحمام را طولانی‌ترکرد.

از چه صابونی استفاده شود؟

پوست نوزادان و شیرخواران حساس و خشک است. بنابراین برای نوزادان
زیر یک سال نباید از صابون بزرگسالان و حتی صابون کودکان بزرگتر از
سن نوزادی استفاده کرد. ممکن است برای پوست او مضر باشد.
شامپوی مخصوص بچه از مواد ملایم تهیه شده و به پوست او صدمه
نمی‌زند و چشم‌های او را نمی‌سوزاند. البته می‌توانید شامپوی بچه را برای شستشوی بدن نیز مورد استفاده قرار دهید.

تمیز کردن بند ناف

به هیچ وجه برای تمیز کردن بند ناف از الکل استفاده نکنید.
چرا که تاثیری در جلوگیری از عفونی شدن و خشک شدن ناف ندارد.
ناف را با آب ولرم و صابون ملایم به آرامی شسته و خشک کنید.
مراقب باشید ناف در اثر فشار یا ضربه یا مرطوب شدن بیش از حد نیافتد. کلا بند ناف را همیشه خشک نگه دارید.

مامان / shahrzadpress