چگونه کودکانی خلاق و موفق داشته باشیم

قطعا همه والدین دوست دارند فرزندان باهوش و خلاقی داشته باشند
خلاق بودن کودک کمک بزرگی به پیشرفت و آینده کودک می کند پرورش
و رشد فکری و خلاقیت را می توانند مربیان آموزشی و والدین به کودکان
آموزش دهند در ادامه مطلب از پرشین وی به بررسی و پرورش کودکان خلاق خواهیم
پرداخت

کودکان خلاق

همه ی ما دوست داریم کودکانی خلّاق و موفّق داشته باشیم.
برای رسیدن به این هدف ، باید به رشد و شکوفایی خلاقیّ ت در کودکانمان، کمک کنیم و موانع خلاقیّت
را بشناسیم.

● موانع خلاقیّت به دو دسته کلی تقسیم میشود: موانع بیرونی و موانع درونی موانع بیرونی: موانعی، که برای رشد
خلاقیّت، در جامعه است و باورهای تاریخی یک کشور، که این موانع را میتوان در چهارچوب استعمار و استثمار دانست.
سیاستی که در تاریخ حاکم بوده، و فرصت خلاقیّت را فقط به بعضی افراد میداده و همیشه آنها حاکم و
بقیه رعیت بودهاند.
هرگز کودک را تحقیر نکنیم .
کودکی که احساس حقارت کند هرگز دست به خلاقیّت نمیزند.

● ما در اینجا به بررسی موانع درونی خلاقیّت میپردازیم.
۱) عدم شناخت خود وعدم اعتماد به نفس: اگر فرد، استعدادهای خود را به خوبی نشناسد، احساس می کند که
بسیاری از کارهای خلاقانه را نمیتواند انجام دهد.
اوست که با گفتن «نمیتوانم»، «نمیشود»، «تحقیر میشویم»

در راه انجام فعّالیت خلاقانه سد درست میکند.
۲) ترس از انگشتنما شدن ۳) تمایل به همرنگی با جماعت ۴) توجیه عمل به جای توضیح علت: توجیه ،
راه زیبایی عقل و فکر را مسدود و راه وهم و خیال را باز میکند.
۵) تنبلی ذهنی و عدم تمرکز ۶) اضطراب: جریان فکر را به یک نقطهی ثابت میدوزد و از حرکت باز
میدارد.

کودکان خلاق

۷) تحقیر: تحقیر باعث میشود جرأت و جسارت برای خلاقیّت از کودک سلب شود و شخصیت کودک بر اثراین تحقیر
از بین میرود.
اولین قدم برای ظهور خلاقیّت، مبارزه با موانع آن است.

باید به کودک خود، آموزشهای لازم را بدهیم : ۱) به او کمک کنیم تا استعدادهای خود را به خوبی
بشناسد و این استعدادها را کوچک نشمارد.
برای افزایش اعتماد به نفس در او، تلاش کنیم.

۲) به او بیاموزیم، برای ارائه حرف جدید و طرح نو، از سرزنش افراد ولو نزدیکترین آنها، نهراسد.
۳) برای جماعت تا زمانی ارزش قائل باشد که براساس ارزش و عقل حرکت میکنند و تمایل کودک به یکرنگی
بخاطر ارزشمداری باشد، و خود نیز این نکته را رعایت کنیم.
۴) به کودک بیاموزیم اگر در انجام عملی خطایی کرد، کار خود را توجیه نکند فقط دلیل رفتار خود را
بگوید.

۵) برای بدست آوردن حضور ذهن در کودک از دستورالعملهای دینی که در کتب اخلاقی گفته شده، استفاده نمائیم.

راه افزایش خلاقیت کودکان

برخی از آنان یا بی توجه هستند و یا کم توجه ؛ با این حال آن دسته از والدین که
به کوچکترین رفتارهای کودکان خود توجه دارند ، می توانند با به کارگیری توصیه های ۱۲ گانه پرورش خلاقیت ،
کودکان خود را به مرحله خود شکوفایی سوق دهند ،البته به کار گیری این روش آنچنان هم ساده نیست .
داشتن صبر و حوصله از یک سو و نکته سنجی دررفتار کودکان می تواند آینده درخشانی را برای کودک شما
رقم بزند .

● شیوه افزایش کودکان خلاق ـ برای ایجاد سؤالات تازه در ذهن کودکتان ، او را راهنمایی کنید .
آموزش به کودک باید طوری باشد که او را به طرف پرسشهای تازه هدایت کند .
معلم باید هنگام جواب دادن به سؤالات کودک ، او را به سمت مهارتهای جدید سوق دهد و از به
کار بردن کلماتی مانند بله،خیر،هرگز و امثال آن دوری کند .

این نوع جوابها نمی تواند ارتباط کاملی بین سؤالات کودک و معلومات قبلی او برقرار کند.
ـ حسن کنجکاوی در کودکان را پرورش دهید .

برای این امر، هیچ چیز مثل پاسخهای صحیح و مناسب به پرسشهای او موثر نیست .
سؤال ، در واقع انعکاس از ذهن تشنه ای است که می خواهد با دریافت جواب از فردی که بهتر
از او می داند خود را سیراب کند ، اگر چه احتیاج ، باید فوراً برآورده شود اما کمی مکث
بین سؤال و جواب ، غالباً می تواند افکار و ایده ای مفید جهت مباحثه و گفتگو به بار آورد
.
ـ والدین و مربیان ، نه تنها باید درباره امور مربوط به کودک ، بلکه درباره امور خانه و مدرسه
نیز از او نظر خواهی کنند و عقاید او را مانند عقاید بزرگسالان در حضور خود ، به بحث و
گفتگو بگذارند .
ـ به عقاید جدید و تازه کودکتان احترام بگذارید .

کودکان خلاق

کودکانی که به نوعی خلاقیت آنها برانگیخته شده ، روابط و مفاهیم را درک می کنند .
لذا والدین و مربیان آنها ممکن است به آنها توجه نداشته باشند و حتی گاهی او عقاید خود را چنان
مطرح کند که بزرگسالان قادر به ارزشیابی وجایگزینی آنها نباشند ، تشویق کودکان به ابرازعقاید جدید ، می تواند در
رشد خلاقیت آنها موثر واقع شود .

ـ از مراقبتها و دخالتهای بیش از حد در زندگی کودکان اجتناب کنید .
یکی از ویژگیهای انسان خلاق این است که تواناییش را خودش به کارمی اندازد .
وظیفه والدین و مربیان این است که این قابلیت را در او زنده نگاه دارند و به کودکان اجازه دهند
بعضی اوقات مطابق سلیقه خود اشیاء را کشف کنند .

مراقبتها و دخالتهای زیاد از حد بزرگسالان در زندگی و رفتارهای کودکان ، قابلیت یادگیری مبتکرانه آنها را تضعیف می
کند .
ـ از کودکان بخواهید که اشیاء و امور نیمه تمام را تکمیل کنند ؛ از کودکان تقاضا کنید تا جملات
نا تمام و داستانهای نا کامل ، تصاویر و نقاشی های نیمه تمام و حتی اشیاء ناقص را کامل نمایند
.
برای اواسباب بازی هایی بخرید که خودش بتواند آنها را به یکدیگر متصل کند و با آنها مدلهای مختلف خلق
کند .

ـ اجازه دهید اشیا را از نزدیک لمس کنند.
علاوه بر مشاهده اشیا لازم است کودک آنها را لمس نماید ، زیرا مشاهده شیء به تنهای کنجکاوی کودک را
ارضا نمی کند ، کودکانی که از لمس کردن اشیا محروم می شوند توانایی لازم جهت کشف و اختراع را
از دست می دهند .

کودکان خلاق

ـ برای کودکان همیشه یک مارک خاص آدامس ، بستنی یا چیزهای مورد علاقه را نخرید.
کودکان را تشویق کنید در خرید خوراکی و پوشاک ، مدل های مختلفی را امتحان کنند و از خرید کالاهای
تکراری و یکسان اجتناب کنید .
ـ کودک را همیشه از یک مسیر خاص به خانه نبرید .
زمانی که با او بیرون می روید ، هنگام برگشتن به خانه به او توضیح دهید که می خواهید از
یک راه جدید به خانه بروید.

او از این طریق در می یابد برای رسیدن به یک هدف راه های مختلفی وجود دارد .
ـ در مورد کاربردهای مختلف یک وسیله خاص از کودکان سؤال کنید .
کاربرد ابزارها و وسایل مختلفی که را در خانه دارید ، برای کودک شرح دهید و از او بپرسید: به
نظر تو این وسیله چه کاربردهای دیگری می تواند داشته باشد .
به این طریق شما ذهن کودک را مستعد می کنید .

ـ از مکان های جدید دیدن کنید ۰ همراه با کودک به نمایشگاهها و موزه های مختلف و طبیعت زیبا
بروید ، اجازه دهید او از نزدیک مکان های گوناگون را شناسایی کند .
ـ به اتاق او کاغذ های سفید بچسبانید .

حدود یک متر از اتاق کودکتان را از سطح زمین به طرف بالا به طور سراسری و افقی کاغذ سفید
بچسبانید و به او بگویید هر طور که دوست دارد روی آنها نقاشی و طراحی کند .
در تزیین اتاق او از سلیقه اش استفاده نمایید .
به او یاد دهید که هر چند روز یک بار محل وسایلش را در اتاق تغییر دهد تا به این
وسیله زمینه خلاقیت در او پرورش یابد.

بیشتر بدانید از نکات پرورش خلاقیت کودکان

برای تربیت تخیل و خلاقیت در کودکان باید مطمئن شویم که کودکان به تجارب
گسترده ای دسترسی دارند تا از طریق آن بتوانند خلاقیت و تخیل خود را رشد
دهند. یکی از راه های گسترده تر کردن تجارب کودکان، استفاده از محیط اجتماعی
است. محیط اجتماعی بخشی از تجربه هر روزه کودکان است که والدین و مربیان
می توانند از این محیط برای افزودن به غنای تجربیات کودک استفاده کنند.

در این جا به چند مورد که والدین و مربیان می توانند برای پرورش خلاقیت و
تخیل کودکان در محیط اجتماعی بدان توجه داشته باشند اشاره می کنیم.

۱ – درباره جنبه های مختلف محیط اجتماعی و امکاناتی که برای خلاقیت
و تخیل ایجاد می کنند فکر کنید.

۲- ممکن است با بچه ها به پارک یا بیرون شهر بروید. در هر حال مطمئن
شوید که کودکان دقت کافی برای مشاهده، تبادل نظر و ثبت محیطی که به دیدن آن رفته اند دارند.

۳- اگر به محل های کار می روید مثل مغازه یا ایستگاه آتش نشانی ابتدا
با افرادی که در آن جا کار می کنند حرف بزنند و مطمئن شوید که آن ها از این که شما به آن جا می روید رضایت دارند.

کودکان خلاق

۴- با افرادی که در منطقه شما می توانند شما را از وقایعی مثل جشن ها
مطلع کنند در تماس باشید تا کودکان بتوانند از قبل خودشان را آماده کنند.

۵- درباره لوازمی که کودکان ممکن است به آن نیاز داشته باشد فکر کنید،
برای مثال یک ذره بین برای دیدن جزئیات گیاهان و سطوح

۶- توانایی بالقوه چیزهای آشنا را نادیده بگیرید نگاه کردن به ساختمان هایی
که کودکان در آن هستند از دیدگاهی خلاقانه و پر تخیل چشم کودکان را باز می کند.

آنان می توانند مواد مختلفی را که به کار می برند شناسایی کنند و تصمیم
بگیرند که چرا مواد خاصی برای مقصود خاصی به کار می رود.
آنان می توانند عناصر هنری – طرح ها، شکل ها و رنگ ها را ببینند و
دریابند چگونه آنها تک تک و با هم به کار می رود. آن ها می توانند کیفیت
زیبایی شناختی ساختمان را ارزیابی کنند. چه احساسی به آن ها دست
می دهد؟ چه حوزه هایی را بیشتر دوست دارند و چرا و چگونه چیزها را تغییر می دهند؟

www.charismaco.com  / beytoote