علائم تشنج در نوزادان ؛ همه چیز درباره تشنج نوزاد از علائم تا درمان

علائم تشنج در نوزادان می‌تواند به شکل‌های مختلفی ظاهر شود و گاهی تشخیص آن دشوار است. برخی از علائم رایج تشنج در نوزادان شامل ؛ تکان خوردن ریتمیک یا پرش عضلات، سفت شدن بدن، حرکات چرخشی چشم‌ها، پلک زدن سریع، مکیدن لب‌ها یا جویدن بدون دلیل، خیره شدن به یک نقطه، از دست دادن هوشیاری برای لحظات کوتاه. تحریک‌پذیری ناگهانی، گریه بی‌دلیل، تغییر در الگوی خواب، امتناع از شیر خوردن. تعریق، استفراغ، بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع، کبودی پوست.

علائم تشنج در نوزادان

تشنج در نوزادان یکی از مشکلات رایجی است که والدین به‌طور مکرر با آن مواجه می‌شوند. این حالت به نوعی اختلال در فعالیت الکتریکی مغز بازمی‌گردد که ناشی از فعالیت شدید و غیرطبیعی سلول‌های عصبی است. در این شرایط، سیگنال‌های الکتریکی مغز تحت تأثیر قرار می‌گیرند و ممکن است کودک به طور ناگهانی دچار تشنج شود.

تشنج‌ها می‌توانند با تب همراه باشند یا بدون آن بروز کنند. خوشبختانه، تحقیقات پزشکی در زمینه درمان و مدیریت این اختلال، پیشرفت‌های قابل توجهی داشته و روش‌های مختلفی برای کنترل آن پیشنهاد شده است. در این راستا، به بررسی این عارضه و استراتژی‌های درمانی موجود خواهیم پرداخت. فراموش نکنید که اگر فرزند شما با عارضه تشنج مواجه است، حضور یک پرستار کودک کمک بسیاری به او خواهد کرد.

تشنج در کودکان و راه های درمان آن

علائم تشنج در نوزادان چیست

تشنج نوزاد یک اختلال عصبی است که به صورت غیرقابل کنترلی ایجاد می‌شود و می‌تواند به عنوان یک علامت از مشکلات عصبی مختلف در نظر گرفته شود. تشنج به معنای فعالیت الکتریکی غیرطبیعی در مغز است که می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد طبیعی مغز شود. این اختلال ممکن است ناشی از بسیاری از عوامل، مانند تب، ضایعات مغزی، عفونت‌ها و یا مشکلات ژنتیکی باشد.

شایع‌ترین نوع تشنج، تشنج ناشی از تب است که معمولاً در کودکان بین ۶ ماه تا ۵ سال مشاهده می‌شود. این نوع تشنج معمولاً در پاسخ به افزایش دمای بدن در اثر عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی رخ می‌دهد. تشنج‌های ناشی از تب معمولاً خود به خود بهبود می‌یابند و معمولاً خطر جدی برای سلامتی کودک ایجاد نمی‌کنند؛ اما والدین باید در چنین مواقعی با پزشک مشورت کنند.

تشخیص تشنج کودک معمولاً با معاینه کامل پزشکی و تاریخچه پزشکی بیمار انجام می‌شود. پزشکان ممکن است از تست‌هایی مانند EEG (الکتروانسفالوگرافی) یا MRI (تصویربرداری با تشدید مغناطیسی) برای بررسی فعالیت الکتریکی مغز و شناسایی هر گونه نقص ساختاری استفاده کنند.

مراقبت از کودکانی که دچار تشنج می‌شوند از اهمیت بالایی برخوردار است. والدین باید آموزش‌های لازم را درباره نحوه واکنش به حملات تشنجی و اقدامات ایمنی انجام دهند. همچنین، ایجاد یک محیط امن و آرام برای کودک به کاهش استرس و احتمال حملات کمک می‌کند. پرستاری از کودک اوتیسم و همچنین بیماران تشنجی می‌تواند کمک بسیاری در روند درمان کند.

علائم تشنج عمومی

تشنج عمومی زمانی اتفاق می افتد که هر دو طرف مغز درگیر اختلال باشند،

کودک حالت آگاهی خود را از دست می دهد و پس از تشنج خسته است، انواعی از این نوع تشنج عبارتند از

• تشنج غائب
• اتونیک
• تونیک جنرال
• تشنج میوکلینیک

علائم تشنج غائب

در این نوع تشنج ناگهان کودک به حالت خیره باقی می ماند.

هوشیای اش کم می شود

ممکن است حالتهایی مانند چشمک زدن و یا جویدن ببینید

این حالتها معمولا بیشتر از سی ثانیه نیست و پس از آن کودک به خاطر نخواهد داشت که چه اتفاقی افتاده است. شاید این علائم چند بار در روز اتفاق بیافتد هست، به طور معمول این نوع تشنج در نوزادان نیست و بین ۴ تا ۱۲ سالگی، سنی است. که معمولا درگیر آن می شوند.

 تشنج ظریف (Subtle seizures)

این نوع تشنج بیشتر برای نوزادی که به تازگی متولد شده است، مشاهده می‌شود. در این شرایط علائم شبیه حرکت‌های معمول و روزمره است و تشخیص آن‌ها دشوار خواهد بود. اگر بخواهیم به چند مورد از علائم تشنج در نوزاد تازه متولد شده اشاره کنیم، می‌توان موارد زیر را نام برد:

• چشم چرخاندن، پلک‌زدن، خیره‌شدن
• حرکات کنترل‌نشده چشم
• بیرون‌زدن زبان
• دوچرخه‌زدن پاها در هوا
• مکث‌های طولانی بین نفس‌ها

 تشنج تونیک (Tonic seizures)

تونیک به معنی سفتی عضلات است. زمانی‌که یک نوزاد دچار تشنج تونیک می‌شود، ممکن است بدنش کاملا سفت شود، دست‌ها و پاهای خود را خم کند و آن‌ها را در موقعیت‌های نامناسب نگه دارد و سرش یا چشمانش را به یک طرف بدن قرار دهد. اگر عکس تشنج نوزاد را دیده باشید، این علائم در آن کاملا مشخص است.

تشنج کلونیک (Clonic seizures)

کلونیک به معنای تکان دادن است؛ بنابراین علایم تشنج نوزاد در حالت کلونیک ممکن است شامل حرکت‌های عضلانی مداوم و کنترل‌نشده‌ای باشد. در این وضعیت، والدین احتمالا متوجه شوند که نوزاد در حال فشار دادن یا تکان دادن بخش‌هایی از بدن خود مانند صورت، زبان، بازوها، پاها و دست‌ها است.

 تشنج تونیک-کلونیک (Tonic-clonic seizures)

تشنج تونیک-کلونیک به نوعی از تشنج اشاره دارد که با سفت شدن (فاز تونیک) و سپس تکان دادن (فاز کلونیک) شروع می‌شود؛ بنابراین، نوزاد ممکن است علائم تشنج تونیک و به دنبال آن علائم تشنج کلونیک را داشته باشد

یک سری اختلالات مغزی

تشنج در نوزادان یکی از نگرانی‌های مهم والدین است و تشخیص آن به دلیل تنوع علائم می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.

علائم تشنج در نوزادان نارس

نوزادان نارس به دلیل عدم تکامل کامل مغز و سیستم عصبی، بیشتر در معرض تشنج هستند. علائم شامل:

• حرکات غیرطبیعی: مانند لرزش یا انقباض عضلانی.
• توقف تنفس: ممکن است نوزاد برای بیش از ۲۰ ثانیه نفس نکشد.
• کبود شدن: تغییر رنگ پوست، به ویژه در ناحیه لب‌ها و ناخن‌ها

علائم تشنج در نوزادان

تشنج در نوزادان می‌تواند به شکل‌های مختلفی بروز کند. علائم عمومی شامل:

• حرکات ناگهانی: پرش عضلات یا سفت شدن اندام‌ها.
• خیره شدن به یک نقطه: یا حرکات غیرطبیعی چشم.
• تغییرات تنفسی: مانند وقفه‌های کوتاه در تنفس

علائم تشنج ناشی از تب

تشنج ناشی از تب معمولاً در نوزادان زیر ۵ سال رخ می‌دهد و علائم آن شامل:

• لرزش یا انقباضات ناگهانی: در اندام‌ها.
• از دست دادن آگاهی: و گیجی.
• تنفس غیرطبیعی: یا وقفه‌های کوتاه در تنفس

علائم تشنج در نوزاد یک ماهه

در نوزادان یک ماهه، تشخیص تشنج می‌تواند دشوار باشد. علائم ممکن است شامل:

• حرکات نامنظم چشم: یا پلک زدن سریع.
• خیره شدن به یک نقطه: و عدم پاسخ به محرک‌ها.
• حرکات شبیه مکیدن یا جویدن: که ممکن است با تشنج اشتباه گرفته شود

علائم تشنج نوزادان در خواب

تشنج ممکن است در خواب نیز رخ دهد. علائم شامل:

• حرکات غیرمعمول: مانند تکان خوردن دست‌ها و پاها.
• تنفس نامنظم: یا وقفه‌های کوتاه.
• خواب آلودگی پس از بیداری: که نشان‌دهنده وقوع تشنج است

علائم تشنج مخفی و پنهان

تشنج‌های خفیف ممکن است به راحتی شناسایی نشوند. این علائم شامل:

• حرکات کوچک و نامحسوس: مانند لرزش‌های خفیف.
• چشمک زدن سریع یا خیره شدن: که ممکن است به عنوان رفتار طبیعی نوزاد تلقی شود.
• توقف تنفس برای مدت کوتاه: که نیازمند توجه فوری پزشکی است

علائم تشنج مخفی در نوزادان از نظر کاربران

علائم تشنج پنهان یا تشنج جزئی در نوزادان می‌تواند بسیار ظریف و دشوار باشد. این نوع تشنج به دلیل عدم وجود حرکات شدید و واضح، اغلب نادیده گرفته می‌شود و به همین دلیل به آن تشنج پنهان می‌گویند.

• خیره شدن: نوزاد به طور ناگهانی برای چند لحظه به یک نقطه خیره می‌شود و به نظر می‌رسد که “به فضا رفته” است. این حالت می‌تواند با پلک زدن‌های سریع یا حرکات جزئی صورت همراه باشد.
• حرکات غیرعادی: حرکات غیر ارادی و تکراری مانند تکان دادن لب‌ها، جویدن یا مالیدن انگشتان به یکدیگر.
• تغییرات در رفتار: تغییرات ناگهانی در رفتار نوزاد، مانند بی‌قراری، تحریک‌پذیری یا گریه‌های بی‌دلیل.
• مشکلات خواب: بیدار شدن‌های مکرر در طول شب یا دشواری در به خواب رفتن.
• از دست دادن هوشیاری: در موارد نادر، نوزاد ممکن است برای لحظات کوتاهی هوشیاری خود را از دست بدهد.

مهم است بدانید که این علائم می‌توانند در نوزادان سالم نیز دیده شوند و لزوماً به معنای تشنج نیستند. با این وجود، اگر هر یک از این علائم را در نوزاد خود مشاهده کردید، حتماً با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید. پزشک می‌تواند با انجام معاینات و تست‌های لازم، علت این علائم را تشخیص داده و در صورت لزوم، درمان مناسب را تجویز کند.

توجه: اطلاعات ارائه شده در این پاسخ صرفاً جنبه آموزشی دارد و نباید جایگزین نظر پزشک متخصص شود. در صورت مشاهده هرگونه علامت غیرعادی در نوزاد خود، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

زندگی برتر، دکترکیهانی، دکتر نکس