طرز تهیه سرکه سیب در خانه ؛ طرز تهیه ساده و خانگی سرکه سیب طبیعی در چند مرحله آسان

طرز تهیه سرکه سیب طبیعی در خانه ، یک فرآیند طبیعی و بسیار جذاب است که به شما امکان می‌دهد سرکه‌ای سالم، ارگانیک و پرخاصیت را در آشپزخانه خود تولید کنید. سرکه سیب خانگی، برخلاف انواع صنعتی، معمولاً حاوی “مادر سرکه” است که سرشار از پروبیوتیک‌ها و آنزیم‌های مفید است. در این راهنما، به طور مفصل به تمامی مراحل، نکات مهم و ترفندهای طرز تهیه سرکه سیب طبیعی در خانه می‌پردازیم. طرز تهیه سرکه سیب طبیعی در خانه را در پرشین وی ببینید.

طرز تهیه سرکه سیب طبیعی در خانه

طرز تهیه سرکه سیب طبیعی در خانه بسیار ساده و مقرون به صرفه است و شما می‌توانید با استفاده از چند ماده اولیه طبیعی، سرکه‌ای سالم و خوش‌طعم تولید کنید. برای شروع، ابتدا سیب‌های سالم و رسیده را خوب بشویید و سپس به قطعات کوچک خرد کنید. نیازی به جدا کردن پوست یا هسته سیب نیست، اما اگر تمایل دارید می‌توانید این کار را انجام دهید. سیب‌های خرد شده را در یک ظرف شیشه‌ای تمیز بریزید به طوری که ظرف تا نیمه پر شود.

سپس آب جوشیده شده را که به دمای ولرم رسیده، روی سیب‌ها بریزید تا کاملاً روی آنها را بپوشاند. برای کمک به فرآیند تخمیر، به ازای هر پیمانه آب، یک قاشق غذاخوری شکر اضافه کنید و خوب هم بزنید تا شکر کاملاً حل شود. برخی افراد برای جلوگیری از کپک زدن، مقداری سرکه سیب از قبل تهیه شده به مخلوط اضافه می‌کنند که اختیاری است.

روی دهانه ظرف یک پارچه تمیز بکشید و با کش محکم کنید تا هوا وارد شود ولی گرد و غبار و حشرات نتوانند وارد شوند. ظرف را در محیطی گرم، تاریک و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید. هر چند روز یک بار محتویات ظرف را هم بزنید تا از رشد کپک جلوگیری شود و فرآیند تخمیر به خوبی انجام شود. این مرحله معمولاً بین ۳ تا ۶ هفته طول می‌کشد.

پس از گذشت این مدت، مایع را از صافی یا پارچه تمیز رد کنید تا تفاله‌ها جدا شوند. سرکه حاصل را در بطری‌های دربسته بریزید و در یخچال یا محیط خنک نگهداری کنید. سرکه سیب خانگی شما آماده مصرف است و می‌توانید از آن در انواع سالاد، سس و مصارف درمانی استفاده کنید.

این روش خانگی علاوه بر اینکه سرکه‌ای طبیعی و بدون افزودنی به شما می‌دهد، امکان کنترل کیفیت و طعم را نیز فراهم می‌کند. همچنین سرکه سیب خانگی خواص زیادی برای سلامت دارد و می‌تواند جایگزین مناسبی برای سرکه‌های صنعتی باشد.

طرز تهیه سرکه سیب در منزل

سرکه سیب یک محصول طبیعی و پرکاربرد است که از تخمیر سیب به دست می‌آید و به دلیل محتوای اسید استیک و ترکیبات مفید دیگر، هم در آشپزی و هم در حوزه سلامت مورد توجه قرار گرفته است.

 مواد لازم

سیب: حدود ۱ تا ۲ کیلوگرم (بهتر است از سیب‌های ارگانیک و رسیده استفاده کنید. سیب‌های با کیفیت پایین‌تر یا کمی له شده هم قابل استفاده هستند، اما نباید کپک‌زده یا فاسد باشند). انواع شیرین‌تر سیب، سرکه با طعم ملایم‌تری می‌دهند.

آب تصفیه شده یا آب جوشیده سرد شده: به میزان لازم (آب شهری ممکن است حاوی کلر باشد که می‌تواند فرآیند تخمیر را مختل کند. بهتر است از آب تصفیه شده یا آبی که جوشانده و سپس کاملاً سرد کرده‌اید استفاده کنید).

شکر (اختیاری): ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری (شکر به تسریع فرآیند تخمیر کمک می‌کند، اما بدون آن هم سرکه به عمل می‌آید، فقط زمان بیشتری می‌برد). می‌توانید از شکر قهوه‌ای یا عسل نیز استفاده کنید.

سرکه مادر (اختیاری، اما توصیه شده): ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری (مادر سرکه یک لایه ژلاتینی است که در ته بطری‌های سرکه سیب طبیعی تشکیل می‌شود. اضافه کردن آن به شروع سریع‌تر و موفق‌تر فرآیند تخمیر کمک می‌کند و احتمال کپک زدن را کاهش می‌دهد. اگر ندارید، می‌توانید از کمی سرکه سیب طبیعی و غیرپاستوریزه که در سوپرمارکت‌ها موجود است استفاده کنید).

ظرف شیشه‌ای بزرگ: یک شیشه یا دبه شیشه‌ای تمیز و خشک با دهانه گشاد (حجم ظرف به مقدار سیب شما بستگی دارد. ظرف‌های سفالی نیز مناسب هستند. هرگز از ظروف فلزی استفاده نکنید، زیرا اسید سرکه با فلز واکنش نشان می‌دهد).

پارچه تمیز یا توری نازک: برای پوشاندن دهانه ظرف.

کش یا بند لاستیکی: برای محکم کردن پارچه روی دهانه ظرف.

طرز تهیه سرکه سیب طبیعی در خانه

 آماده‌سازی سیب‌ها

شستشو: سیب‌ها را کاملاً بشویید تا هرگونه خاک یا آلودگی از روی آن‌ها پاک شود. نیازی به پوست کندن سیب‌ها نیست، زیرا پوست سیب حاوی مخمرهای طبیعی است که برای تخمیر ضروری هستند.

خشک کردن: سیب‌ها را روی یک پارچه تمیز پهن کنید و اجازه دهید کاملاً خشک شوند. وجود رطوبت اضافی می‌تواند منجر به کپک زدن شود.

خرد کردن: سیب‌ها را به قطعات کوچک (مکعبی یا خلالی) خرد کنید. هسته و دم سیب‌ها را جدا کنید، زیرا ممکن است باعث تلخی سرکه شوند. نیازی به رنده کردن یا پوره کردن سیب‌ها نیست، خرد کردن کافی است.

 شروع فرآیند تخمیر اولیه (مرحله الکلی)

پر کردن ظرف: قطعات خرد شده سیب را داخل ظرف شیشه‌ای تمیز بریزید. ظرف را تا حدود دو سوم یا سه چهارم از سیب پر کنید. فضای خالی برای اضافه کردن آب و برای بالا آمدن سیب‌ها در طول تخمیر لازم است.

اضافه کردن شکر (اختیاری): اگر از شکر استفاده می‌کنید، آن را روی سیب‌ها بپاشید. این شکر به عنوان غذای اولیه برای مخمرها عمل می‌کند و فرآیند تولید الکل را تسریع می‌بخشد.

اضافه کردن آب: آب تصفیه شده یا جوشیده سرد شده را روی سیب‌ها بریزید، به طوری که کاملاً روی سیب‌ها را بپوشاند و حدود ۳ تا ۴ انگشت از سر ظرف خالی بماند. اگر سیب‌ها روی آب بمانند و در معرض هوا قرار بگیرند، احتمال کپک زدن بسیار بالا می‌رود.نکته مهم: برای اطمینان از اینکه سیب‌ها زیر آب می‌مانند، می‌توانید یک بشقاب کوچک تمیز یا یک تکه پلاستیک فودگرید را روی سیب‌ها قرار دهید و سپس یک وزنه کوچک (مثل یک سنگ تمیز یا شیشه کوچک پر از آب) روی آن بگذارید.

اضافه کردن سرکه مادر (اختیاری): اگر سرکه مادر یا سرکه سیب طبیعی دارید، ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری از آن را به مخلوط اضافه کنید.

پوشاندن دهانه ظرف: دهانه ظرف را با یک پارچه تمیز یا توری نازک بپوشانید و با کش محکم کنید. هرگز درب ظرف را کاملاً نبندید، زیرا در طول فرآیند تخمیر گاز کربن دی اکسید تولید می‌شود و نیاز به خروج هوا وجود دارد. همچنین، این پوشش از ورود حشرات و گرد و غبار جلوگیری می‌کند در حالی که اجازه تبادل هوا را می‌دهد.

مکان مناسب: ظرف را در مکانی گرم و تاریک قرار دهید. دمای ایده‌آل برای تخمیر بین ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد (۶۸ تا ۸۶ درجه فارنهایت) است. از قرار دادن ظرف در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید.

طرز تهیه سرکه سیب طبیعی در خانه

 مراقبت در مرحله اول تخمیر (حدود ۲ تا ۴ هفته)

این مرحله، مرحله تخمیر الکلی است که در آن مخمرها قند سیب را به الکل تبدیل می‌کنند.

هم زدن روزانه: در طول این مرحله، هر روز یک یا دو بار محتویات ظرف را با یک قاشق چوبی یا پلاستیکی تمیز هم بزنید. این کار به جلوگیری از کپک زدن کمک می‌کند و تضمین می‌کند که همه سیب‌ها به یک اندازه با مخمرها و آب در تماس باشند.

نشانه تخمیر: پس از چند روز، ممکن است حباب‌هایی را روی سطح مایع مشاهده کنید که نشان‌دهنده فعالیت مخمرها و تولید گاز کربن دی اکسید است. ممکن است بوی میوه تخمیر شده (کمی بوی الکل) به مشام برسد.

جلوگیری از کپک: اگر متوجه لکه‌های سبز، سیاه یا صورتی (کپک) روی سطح سیب‌ها شدید، متاسفانه باید تمام محتویات را دور بریزید. به همین دلیل، تمیزی وسایل و جلوگیری از قرار گرفتن سیب‌ها در معرض هوا بسیار مهم است. لایه سفید و ژله‌ای که روی سطح مایع تشکیل می‌شود و بوی ترش و سرکه مانند دارد، مادر سرکه است و طبیعی است.

صاف کردن و شروع فرآیند تخمیر دوم (مرحله استیکی)

پس از حدود ۲ تا ۴ هفته (بسته به دما و فعالیت مخمرها)، بوی الکل قوی‌تر شده و فعالیت حباب‌ها ممکن است کاهش یابد. در این زمان، سیب‌ها شروع به ته نشین شدن می‌کنند.

صاف کردن مایع: محتویات ظرف را از یک صافی ریز یا پارچه تنظیف تمیز رد کنید تا تفاله‌های سیب جدا شوند. تفاله‌ها را دور بریزید.

انتقال به ظرف تمیز: مایع صاف شده را به یک ظرف شیشه‌ای تمیز دیگر منتقل کنید. این ظرف نیز باید تمیز و خشک باشد.

پوشاندن مجدد: دهانه این ظرف را نیز مجدداً با یک پارچه تمیز یا توری نازک بپوشانید و با کش محکم کنید.

مکان و دما: ظرف را دوباره در همان مکان گرم و تاریک قرار دهید. در این مرحله، باکتری‌های استیک اسید (Acetobacter) الکل را به اسید استیک (سرکه) تبدیل می‌کنند.

تشکیل مادر سرکه: در طول این مرحله (که ممکن است ۳ تا ۶ هفته یا حتی بیشتر طول بکشد)، به تدریج یک لایه ژله‌ای یا غلیظ‌تر و مات روی سطح مایع تشکیل می‌شود. این لایه همان مادر سرکه (Mother of Vinegar) است و نشانه موفقیت‌آمیز بودن فرآیند است. این لایه ممکن است در ته ظرف هم تشکیل شود.

طرز تهیه سرکه سیب طبیعی در خانه

 آزمایش و نگهداری سرکه سیب

تست طعم و بو: پس از گذشت حدود ۳ تا ۶ هفته از مرحله دوم تخمیر، می‌توانید طعم و بوی سرکه را امتحان کنید. بوی آن باید تند و ترش سرکه مانند باشد، نه بوی شیرینی یا فاسد. طعم آن نیز باید ترش و کمی تند باشد.

صاف کردن نهایی (اختیاری): زمانی که سرکه به طعم و بوی دلخواه شما رسید، می‌توانید آن را از یک پارچه تنظیف بسیار تمیز یا فیلتر قهوه رد کنید تا مادر سرکه و هرگونه رسوب دیگر جدا شود و سرکه‌ای شفاف‌تر داشته باشید. (اگر ترجیح می‌دهید سرکه شما دارای مادر سرکه باشد، نیازی به صاف کردن نهایی نیست، زیرا مادر سرکه خواص پروبیوتیکی دارد).

بطری کردن: سرکه آماده شده را در بطری‌های شیشه‌ای تمیز و دربسته بریزید.

نگهداری: سرکه سیب خانگی را در جای خنک و تاریک (مانند کابینت) یا در یخچال نگهداری کنید. با گذشت زمان، ممکن است مادر سرکه بیشتری در بطری تشکیل شود که کاملاً طبیعی و نشان‌دهنده کیفیت سرکه شماست.

 نکات کلیدی برای تهیه سرکه سیب خانگی موفق

تمیزی: رعایت بهداشت و تمیزی ظروف و دست‌ها در تمام مراحل بسیار مهم است تا از رشد کپک جلوگیری شود.

تهیه از تفاله سیب: می‌توانید از تفاله سیب باقی‌مانده از آبمیوه‌گیری نیز برای تهیه سرکه استفاده کنید. مراحل کلی همانند بالا است، با این تفاوت که از تفاله سیب به جای سیب خرد شده استفاده می‌کنید و ممکن است به شکر بیشتری نیاز داشته باشد.

نحوه برخورد با کپک: اگر لکه های کپک (سبز، سیاه، صورتی یا مویی) را مشاهده کردید، متأسفانه کل محتویات را دور بریزید. برداشتن فقط لایه کپک زده کافی نیست، چون سموم آن در مایع نشت کرده‌اند.

صبر: فرآیند تهیه سرکه طبیعی به زمان نیاز دارد. صبور باشید و اجازه دهید طبیعت کار خود را انجام دهد.

تنظیم دما: دمای مناسب محیط، کلید موفقیت در تخمیر است. دمای خیلی پایین فرآیند را کند می‌کند و دمای خیلی بالا می‌تواند باعث رشد باکتری‌های ناخواسته شود.

طرز تهیه سرکه سیب فوری

سرکه سیب یکی از محصولات پرکاربرد طبیعی است که از تخمیر سیب به دست می‌آید. بسیاری از افراد علاقه‌مند هستند که این محصول را در منزل تهیه کنند، اما فرآیند تخمیر طبیعی ممکن است چند هفته یا حتی ماه‌ها زمان ببرد. با این حال، روش‌هایی وجود دارد که می‌توان به کمک آن‌ها سرکه سیب را به شکل فوری‌تری تهیه کرد؛ یعنی در زمانی بسیار کوتاه‌تر از روش‌های سنتی.

مواد لازم برای تهیه سرکه سیب فوری:

• سیب تازه و سالم (حدود ۲ کیلوگرم)
• سرکه طبیعی (برای تسریع تخمیر، حدود ۲ لیوان)
• آب جوشیده سرد شده
• شکر (۲ قاشق غذاخوری)
• بطری شیشه‌ای یا دبه پلاستیکی دهانه‌گشاد

مراحل تهیه سرکه سیب فوری:

• شست‌وشوی سیب‌ها: ابتدا سیب‌ها را به‌خوبی بشویید تا از هرگونه آلودگی سطحی پاک شوند. سپس آن‌ها را با پوست و هسته خرد کنید.
•  ریختن در ظرف تخمیر: تکه‌های خرد شده سیب را داخل ظرف تخمیر بریزید. بهتر است از ظرف شیشه‌ای یا سفالی استفاده شود، اما اگر در دسترس نبود، ظروف پلاستیکی نیز مناسب‌اند.
• افزودن شکر و سرکه: دو قاشق غذاخوری شکر به سیب‌ها اضافه کنید. شکر غذای اولیه مخمرها برای شروع تخمیر است. سپس دو لیوان سرکه طبیعی (که می‌تواند سرکه سیب یا سرکه انگور باشد) را به ظرف بیفزایید. این کار باعث تسریع فرآیند تخمیر و کاهش مدت زمان لازم برای تهیه سرکه می‌شود.
• افزودن آب: به مقدار کافی آب جوشیده سردشده داخل ظرف بریزید تا همه سیب‌ها پوشانده شوند.
• پوشاندن ظرف: دهانه ظرف را با پارچه‌ای تمیز و نخی بپوشانید و با کش محکم کنید تا هوا جریان داشته باشد ولی حشرات و گردوغبار وارد نشوند.
• نگهداری در جای گرم: ظرف را در مکانی گرم و تاریک قرار دهید. دمای مناسب برای تخمیر بین ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد است. روزی یک بار مواد داخل ظرف را با یک قاشق چوبی یا پلاستیکی هم بزنید تا اکسیژن به خوبی به فرآیند تخمیر برسد.
• مدت زمان: به دلیل استفاده از سرکه طبیعی به عنوان کاتالیزور، تخمیر اولیه ممکن است طی ۱۰ الی ۱۴ روز صورت بگیرد. پس از آن می‌توان تفاله‌ها را صاف کرد.
• صاف کردن و نگهداری: پس از صاف کردن، مایع به‌دست‌آمده را دوباره برای مدت ۲ هفته در ظرف درب‌باز یا با درب نیمه‌باز نگه دارید تا تخمیر کامل شود.
• بسته‌بندی: پس از طی مدت تخمیر، سرکه شما آماده مصرف است. می‌توانید آن را در بطری‌های شیشه‌ای تیره رنگ نگهداری کرده و در یخچال یا محیط خنک نگه دارید.

نکات مهم:

اگر از سرکه صنعتی برای تسریع استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که نوع طبیعی و بدون مواد شیمیایی باشد.

سیب‌ها باید شیرین و کاملاً رسیده باشند تا کیفیت سرکه بالا برود.

در طول فرآیند تخمیر، از فلز استفاده نکنید چون باعث واکنش با اسید و خراب شدن ترکیب می‌شود.

طرز تهیه سرکه سیب در منزل (روش سنتی و طبیعی)

تهیه سرکه سیب در خانه یکی از سالم‌ترین و اقتصادی‌ترین راه‌ها برای دستیابی به این ماده ارزشمند است. برخلاف سرکه‌های صنعتی که ممکن است دارای افزودنی‌ها یا مواد نگهدارنده باشند، سرکه خانگی حاصل یک فرآیند کاملاً طبیعی تخمیر است که به آرامی در محیط منزل انجام می‌گیرد. در ادامه با روش سنتی تهیه سرکه سیب در منزل آشنا می‌شوید.

مواد لازم:

• سیب شیرین و رسیده: حدود ۳ کیلوگرم
• آب جوشیده سرد شده: به مقدار لازم
• ظرف شیشه‌ای یا سفالی (یا دبه پلاستیکی باکیفیت)
• پارچه نخی یا تنظیف و کش پلاستیکی

مراحل تهیه:

• انتخاب سیب مناسب: برای تهیه سرکه، بهتر است از سیب‌های شیرین، رسیده و حتی سیب‌هایی که کمی لک دارند (ولی کپک‌زده نباشند) استفاده شود. ترکیبی از سیب‌های قرمز و زرد نتیجه بهتری خواهد داد.
• شستن و خرد کردن: سیب‌ها را به‌خوبی بشویید و آن‌ها را همراه با پوست و هسته به قطعات کوچک تقسیم کنید. خرد کردن کامل سیب‌ها، سطح تماس با هوا و سرعت تخمیر را افزایش می‌دهد.
• انتقال به ظرف تخمیر: تکه‌های سیب را در ظرف تخمیر بریزید تا حدود دوسوم ظرف پر شود. به هیچ عنوان ظرف را تا انتها پر نکنید، چراکه فضای خالی برای گازهای تخمیر ضروری است.
• افزودن آب: به اندازه‌ای آب جوشیده سرد شده به ظرف اضافه کنید که سطح سیب‌ها را کاملاً بپوشاند. استفاده از آب شهری بدون جوشاندن توصیه نمی‌شود چون ممکن است کلر یا ناخالصی‌هایی داشته باشد که روند تخمیر را مختل کند.
• پوشاندن ظرف: دهانه ظرف را با یک پارچه نخی یا تنظیف تمیز بپوشانید و با کش محکم کنید. از درب‌های بسته استفاده نکنید؛ زیرا تخمیر به اکسیژن نیاز دارد و محبوس شدن گاز ممکن است باعث انفجار ظرف شود.
• نگهداری در مکان مناسب: ظرف را در مکانی تاریک، گرم و با تهویه مناسب (مثل کابینت یا انباری) نگه دارید. دمای ایده‌آل برای تخمیر بین ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد است. تخمیر اولیه حدود ۳۰ الی ۴۰ روز زمان می‌برد.
• هم زدن روزانه: روزی یک بار درِ ظرف را باز کنید و با یک قاشق چوبی یا پلاستیکی تمیز مواد را هم بزنید تا سیب‌های بالایی با هوای تازه تماس بگیرند و کپک نزنند.
• صاف کردن: پس از گذشت یک ماه، مواد را از صافی عبور دهید و تفاله‌ها را دور بریزید. مایع صاف شده را در یک ظرف تمیز ریخته و مجدد همان‌گونه با پارچه بپوشانید.
• ادامه تخمیر: اجازه دهید مایع حاصل برای ۳ تا ۴ هفته دیگر در همان دمای محیط بماند تا سرکه‌سازی کامل شود. در این مدت، لایه‌ای سفیدرنگ به نام «مادر سرکه» ممکن است روی سطح تشکیل شود که نشانه سلامت سرکه است.
• بسته‌بندی: پس از پایان تخمیر، سرکه را در بطری‌های شیشه‌ای تیره بریزید، درب آن‌ها را محکم ببندید و در جای خنک نگهداری کنید.

طرز تهیه سرکه سیب خانگی بدون شکر

در تهیه سرکه سیب به روش سنتی معمولاً برای تغذیه بهتر مخمرها از شکر استفاده می‌شود. اما بسیاری از علاقه‌مندان به تغذیه طبیعی ترجیح می‌دهند از افزودن قند مصنوعی یا حتی طبیعی خودداری کنند. خوشبختانه، قند طبیعی موجود در سیب به‌تنهایی توانایی آغاز و ادامه فرآیند تخمیر را دارد، به‌ویژه اگر از سیب‌های شیرین و رسیده استفاده شود.

مواد لازم:

• سیب شیرین و رسیده (ترجیحاً ارگانیک): حدود ۳ کیلوگرم
• آب جوشیده سرد شده: به مقدار لازم
• ظرف شیشه‌ای یا سفالی یا پلاستیکی بهداشتی
• پارچه نخی یا تنظیف تمیز
• صافی یا پارچه برای صاف کردن

مراحل تهیه:

•  انتخاب و آماده‌سازی سیب‌ها:
• برای این روش، کیفیت سیب‌ها بسیار مهم است. سیب‌هایی را انتخاب کنید که شیرین، رسیده و آبدار باشند. سیب‌های قرمز یا گلابی بهترین گزینه هستند. آن‌ها را به‌خوبی شسته، با پوست و هسته خرد کرده و داخل یک ظرف بزرگ بریزید.
• فشردن طبیعی سیب‌ها:
• اگر امکانش را دارید، بهتر است سیب‌ها را کمی بکوبید یا له کنید تا آب طبیعی‌شان آزاد شود. این مرحله به شروع تخمیر کمک می‌کند. اگر دستگاه آبمیوه‌گیری دارید، می‌توانید آب سیب بگیرید و از تفاله جدا استفاده نکنید، اما در این روش سنتی با خود تکه‌های سیب کار می‌کنیم.
•  افزودن آب بدون شکر:
• به‌جای شکر، فقط از آب جوشیده و سرد شده استفاده کنید. آب را تا حدی اضافه کنید که روی سیب‌ها را بپوشاند، اما ظرف بیش از دوسوم پر نشود. فضای خالی برای عبور جریان هوا و تخمیر ضروری است.
•  پوشاندن دهانه ظرف:
• دهانه ظرف را با یک پارچه تمیز نخی ببندید و با کش محکم کنید. این کار باعث ورود هوا و جلوگیری از ورود گرد و غبار و حشرات می‌شود.
• محل نگهداری:
• ظرف را در محلی تاریک، گرم و با تهویه مناسب بگذارید. بهترین دما برای تخمیر، بین ۲۵ تا ۳۰ درجه است. نباید در دمای سرد یا زیر نور مستقیم خورشید قرار گیرد.
• مدیریت تخمیر طبیعی:
• از آن‌جا که شکر اضافه نمی‌شود، ممکن است تخمیر کمی کندتر آغاز شود. ولی قند طبیعی سیب کار خودش را می‌کند. روزی یک‌بار ظرف را با قاشق چوبی یا پلاستیکی هم بزنید تا سیب‌های رویی به زیر بروند و از کپک‌زدگی جلوگیری شود.
• زمان و مراحل تغییر:
• بعد از حدود ۳ تا ۴ هفته، بوی ترشی ملایم باید از ظرف استشمام شود. در این مرحله، سیب‌ها حالت قهوه‌ای به خود می‌گیرند و مایع حالت کدر پیدا می‌کند. این نشانه‌ی طبیعی تخمیر است.
• صاف کردن:
• وقتی بوی تخمیر قوی‌تر شد و سیب‌ها ته‌نشین شدند، مواد را صاف کنید و مایع را در ظرفی تمیز بریزید. تفاله‌ها را دور بریزید یا در باغچه دفن کنید.
• ادامه تخمیر مایع:
• مایع صاف‌شده را مجدد در ظرف تمیز بریزید و با همان پارچه بپوشانید. آن را دوباره در جای گرم برای ۲ تا ۳ هفته دیگر قرار دهید. اگر روی سطح لایه‌ای سفید رنگ به وجود آمد (مادر سرکه)، آن را برندارید؛ بسیار ارزشمند است.
• بسته‌بندی نهایی:
• وقتی طعم ترش و بوی سرکه کاملاً محسوس شد، سرکه را در بطری‌های شیشه‌ای بریزید و در محل خنک نگهداری کنید. از بطری‌های تیره رنگ برای محافظت از نور استفاده شود.

طرز تهیه سرکه سیب به روش دکتر خیراندیش

روش دکتر خیراندیش برای تهیه سرکه سیب، برخلاف روش‌های صنعتی و حتی بعضی روش‌های خانگی، کاملاً مبتنی بر طبیعت، بدون استفاده از شکر یا سرکه آماده و با زمان‌بندی دقیق برای تخمیر انجام می‌گیرد. این روش به‌نوعی بازسازی سنت واقعی سرکه‌سازی ایرانی است که با کمک ترکیبات طبیعی، بدن را سم‌زدایی می‌کند.

مواد لازم:

• سیب شیرین، رسیده و آبدار (ترجیحاً گلاب یا سیب درختی): حدود ۳ کیلوگرم
• آب جوشیده سرد شده: به میزان لازم
• ظرف سفالی، لعابی یا شیشه‌ای بزرگ با دهانه گشاد
• پارچه نخی تمیز یا تنظیف
• قاشق چوبی یا پلاستیکی

ویژگی مهم روش دکتر خیراندیش:

عدم استفاده از شکر یا هیچ نوع شیرین‌کننده دیگر

استفاده از نیروی طبیعی تخمیر و قند موجود در میوه

تأکید بر انتخاب دقیق نوع سیب و دمای محیط

مراحل تهیه سرکه سیب به سبک دکتر خیراندیش:

 شستن و خرد کردن سیب‌ها:

ابتدا سیب‌ها را به‌دقت شسته، سپس با پوست، هسته و دم آن‌ها را به قطعات کوچک تقسیم کنید. اگر سیب‌ها لک‌دار یا آسیب‌دیده هستند، آن‌ها را جدا کرده و فقط از بخش سالم استفاده کنید.

قرار دادن در ظرف:

سیب‌های خردشده را داخل ظرف تخمیر بریزید تا حدود دوسوم از حجم ظرف پر شود. دکتر خیراندیش تأکید دارد که فضای خالی برای تنفس و تخمیر بسیار مهم است.

 افزودن آب جوشیده سردشده:

به‌اندازه‌ای آب اضافه کنید که سطح سیب‌ها را بپوشاند. آب حتماً باید جوشیده و سرد شده باشد تا میکروب‌های ناخواسته‌ای وارد ترکیب نشوند.

 پوشاندن ظرف با پارچه:

از درب بسته استفاده نکنید. تنها یک پارچه نخی یا تنظیف تمیز روی ظرف بگذارید و با کش محکم کنید تا هوا جریان داشته باشد اما گرد و خاک و حشرات وارد نشوند.

محل نگهداری:

ظرف را به مدت ۴۰ روز در جای گرم، تاریک و به دور از نور خورشید قرار دهید. دمای ایده‌آل بین ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد است. در این مدت، فرآیند تخمیر طبیعی با کمک قند درون سیب‌ها آغاز می‌شود.

هم زدن روزانه:

دکتر خیراندیش توصیه می‌کند روزانه یک‌بار با قاشق چوبی سیب‌ها را هم بزنید تا هم هوا به مواد برسد و هم کپک‌زدگی رخ ندهد.

صاف کردن پس از ۴۰ روز:

پس از چهل روز، سیب‌ها حالت له‌شده و قهوه‌ای پیدا می‌کنند و مایع درون ظرف رنگ کهربایی و بوی ترش خاصی به خود می‌گیرد. در این مرحله، مواد را صاف کنید و مایع را جداگانه در ظرف تمیز بریزید.

ادامه تخمیر مایع صاف‌شده:

مایع را در همان شرایط به مدت ۲۰ تا ۳۰ روز دیگر نگه دارید تا تخمیر کامل شود. اگر لایه‌ای سفیدرنگ یا ژله‌ای (مادر سرکه) روی سطح ظاهر شد، آن را برندارید.

بسته‌بندی و نگهداری:

پس از طی مراحل تخمیر نهایی، سرکه را در بطری‌های شیشه‌ای تیره بریزید، درب آن را ببندید و در محل خنک (نه یخچال) نگهداری کنید. مصرف این سرکه باید با تجویز طبیب سنتی و متناسب با مزاج انجام گیرد.

نکات درمانی طبق نظر دکتر خیراندیش:

این سرکه اگر با روش صحیح مصرف شود، در درمان چربی خون، فشار خون بالا، دیابت، پاک‌سازی کبد و بهبود گوارش نقش دارد.

برای پاک‌سازی بدن، دکتر خیراندیش نسخه‌هایی دارد که شامل مصرف روزانه ترکیب آب و سرکه سیب طبیعی است.

طرز تهیه سرکه سیب بدون افزودنی (کاملاً خالص و طبیعی)

تهیه سرکه سیب بدون هیچ‌گونه افزودنی، یکی از ناب‌ترین و سالم‌ترین شیوه‌ها برای بهره‌برداری از خواص طبیعی سیب است. در این روش، فرآیند تخمیر تنها بر پایه قند طبیعی موجود در خود سیب انجام می‌گیرد و هیچ‌گونه ماده کمکی برای تسریع یا تحریک تخمیر به آن اضافه نمی‌شود.

مواد اولیه:

• سیب شیرین، رسیده، آبدار و ترجیحاً ارگانیک: ۳ کیلوگرم
• آب جوشیده و خنک‌شده: به مقدار لازم
• ظرف سفالی، شیشه‌ای یا پلاستیکی بهداشتی با دهانه باز
• تنظیف یا پارچه‌ی نخی تمیز
• کش پلاستیکی

مراحل دقیق تهیه:

 آماده‌سازی سیب‌ها:

ابتدا سیب‌ها را به‌خوبی با آب سرد بشویید تا گل‌و‌لای و آلودگی‌ها پاک شوند. اگر سیب‌ها از باغ و بدون سم هستند، نیازی به شست‌وشوی بیش از حد نیست. سپس آن‌ها را با پوست، هسته و دم به قطعات کوچک خرد کنید. نیازی به پوست‌گیری یا هسته‌گیری نیست.

 انتقال به ظرف:

سیب‌های خرد شده را داخل ظرف تمیز بریزید. فقط دو سوم ظرف را با سیب پر کنید تا فضای کافی برای گازهای حاصل از تخمیر وجود داشته باشد.

افزودن آب:

به‌آرامی آب جوشیده‌ و سردشده را روی سیب‌ها بریزید تا سطح آن‌ها را بپوشاند. این آب نباید داغ باشد، چراکه باعث مرگ آنزیم‌های طبیعی موجود در سیب خواهد شد.

 پوشاندن دهانه ظرف:

با استفاده از پارچه تنظیف تمیز، روی دهانه ظرف را بپوشانید و با کش پلاستیکی محکم کنید. درپوش نباید بسته باشد، چون تخمیر نیاز به جریان هوا دارد.

شرایط تخمیر:

ظرف را در محیطی نیمه‌تاریک و گرم قرار دهید؛ دمای حدود ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد ایده‌آل است.

از نور مستقیم آفتاب، سرمای زیاد یا رطوبت بالا بپرهیزید.

تخمیر اولیه در این روش حدود ۳۰ تا ۴۵ روز طول می‌کشد، چون فاقد هرگونه افزودنی برای تحریک سرعت تخمیر است.

مراقبت روزانه:

هر روز یک بار ظرف را با قاشق چوبی هم بزنید. این کار باعث می‌شود مواد بالایی در تماس با هوا قرار نگیرند و کپک نزنند.

در صورت مشاهده کف، لایه سفید، یا بوی ترش، نگران نباشید؛ این‌ها نشانه‌های طبیعی تخمیر هستند.

مرحله صاف کردن:

پس از گذشت حدود ۴۰ روز، سیب‌ها ته‌نشین شده و مایع شفاف‌تر می‌شود. در این زمان، با صافی پارچه‌ای، مواد جامد را جدا کرده و فقط مایع را نگه دارید.

مایع را در ظرف تمیز و جداگانه بریزید.

دوباره روی آن را با پارچه بپوشانید و اجازه دهید برای ۳ تا ۴ هفته دیگر در همان شرایط بماند.

نکات تکمیلی:

در این مدت ممکن است «مادر سرکه» روی سطح ایجاد شود (توده ژله‌ای سفید یا خاکستری). این لایه را برندارید، چون نشان‌دهنده فعالیت سالم تخمیر است.

پس از طی این دوره، مایع ترش و کهربایی‌رنگی خواهید داشت که سرکه طبیعی و خالص است.

بسته‌بندی نهایی:

سرکه را به‌آرامی در بطری‌های شیشه‌ای تیره بریزید.

درب آن‌ها را محکم ببندید و در جای خنک (نه یخچال) نگهداری کنید.

ویژگی‌های این روش:

بدون شکر، سرکه آماده یا مواد محرک تخمیر

محصول نهایی ۱۰۰٪ طبیعی و ارگانیک

مناسب برای استفاده خوراکی، درمانی، مراقبت از پوست و مو، و پاک‌سازی بدن

طرز تهیه سرکه سیب خانگی با پوست سیب (بازیافت طبیعی با بالاترین بازده)

پوست سیب حاوی مقدار زیادی قند، آنزیم، و مواد مغذی است که برای فرآیند تخمیر و تولید سرکه کاملاً کافی‌ست. در این روش، بدون نیاز به خود گوشت میوه، می‌توان سرکه‌ای باکیفیت تهیه کرد؛ بنابراین، این شیوه نوعی بازیافت سودمند و بهداشتی نیز محسوب می‌شود.

مواد مورد نیاز:

• پوست سیب (به‌مقدار حدود ۲ کیلوگرم)
• آب جوشیده و خنک‌شده: به میزان لازم
• ظرف شیشه‌ای یا سفالی بزرگ
• پارچه تنظیف یا نخی تمیز
• قاشق چوبی
• اختیاری: ۱ قاشق غذاخوری عسل یا یک مشت نخود (در صورت نیاز به تسریع تخمیر)

مراحل تهیه:

پوست‌هایی که برای تهیه سرکه استفاده می‌شوند باید از سیب‌های سالم، تازه و ترجیحاً ارگانیک باشند. بهتر است بلافاصله پس از پوست‌گیری، از آن‌ها استفاده شود. اگر قصد دارید بعداً از آن‌ها بهره ببرید، پوست‌ها را در یخچال یا فریزر نگه دارید تا کپک نزنند.

پوست‌ها را داخل ظرف بزرگ بریزید. ظرف باید تمیز، خشک و بدون چربی یا مواد شیمیایی باشد. دو سوم ظرف را با پوست سیب پر کنید.

روی پوست‌ها آب سرد شده از قبل جوشانده بریزید تا کامل روی آن‌ها را بپوشاند. هرگز از آب شیر سرد استفاده نکنید؛ کلر موجود در آن مانع رشد باکتری‌های مفید خواهد شد.

روی ظرف را با پارچه نخی تمیز بپوشانید و با کش یا نخ ببندید. اجازه دهید هوا داخل ظرف رفت‌وآمد داشته باشد، اما گرد و غبار و حشرات نتوانند وارد شوند.

ظرف را در مکانی تاریک، با دمای حدود ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد نگه دارید.

روزی یک بار با قاشق چوبی مواد را هم بزنید تا از کپک‌زدگی سطح جلوگیری شود.

اگر پوست سیب خیلی ترش یا سفت است، کمی پوست سیب شیرین نیز اضافه کنید.

در صورت تمایل، برای تحریک بیشتر تخمیر می‌توان مقدار کمی عسل طبیعی (نه شکر) یا چند نخود تمیز به ظرف افزود، ولی این کاملاً اختیاری است.

تخمیر اولیه بین ۳ تا ۴ هفته طول می‌کشد. پس از آن، بوی ترشی ملایم از ظرف به مشام می‌رسد.

در این مرحله، مواد را از صافی پارچه‌ای عبور دهید و مایع را جدا کنید.

مایع صاف‌شده را در ظرف جدید بریزید و دوباره با پارچه بپوشانید. این‌بار اجازه دهید برای ۲ تا ۳ هفته دیگر در همان شرایط باقی بماند تا سرکه کاملاً جا بیفتد.

پس از اتمام دوره دوم تخمیر، سرکه را در بطری‌های شیشه‌ای تیره‌رنگ بریزید.

بطری‌ها را در مکانی خنک، دور از نور نگهداری کنید.

اگر روی مایع لایه سفید یا ژله‌ای (مادر سرکه) شکل گرفت، آن را حفظ کنید و در دفعات بعدی استفاده کنید.