گیاه خواری یا گوشت خواری کدام درست است؟
سالهاست که بین پزشکان و محققان اختلاف بر سر گیاه خواری یا گوشت خواری وجود دارد. اینکه کدام یک بهتر است هنوز به طور قطع مشخص نیست و نیاز به بررسی های بیشتر دارد. در ادامه به بررسی تفاوت این دو رژیم و خوب یا بد بودن آنها می پردازیم.
گیاه خواری یا گوشت خواری
تغذیه یک علم جوان است و با تحقیقات گسترده در مورد مواد غذایی و تاثیرات آن بر بدن انسان، رابطه
ای مستقیم دارد و هر روز شاهد افزایش اطلاعات و گاه گاهی شاهد تغییر نظرات دانشمندان در زمینه مواد خوراکی
و آشامیدنی هستیم که مسلما این موضوع بر اثر پیشرفت علوم و فنون آزمایشگاهی و افزایش مستمر آگاهی ها در
عالم مواد غذایی توسط متخصصان است.
در بسیاری از مواقع افراد با شنیدن این نظریات بعضا دچار گمراهی می شوند و این وظیفه کارشناسان است که
مردم را از اشتباه و سردرگمی نجات دهند.
در این میان گیاه خواری یکی از این موارد است که به غیر از مباحث تغذیه بر محیط اطراف خود
تاثیر جدی می گذارد.
تغییر تغذیه برای نجات بشر
تا به حال به طور حتم برای شما پیش آمده است که با افرادی مواجه شوید که خود را گیاه
خوار یا خام گیاه خوار (وگان) می نامند.
در این رژیم غذایی، خوراک های گیاهی و محصولات لبنی طبیعی مجاز و غذاهای منشأگرفته از حیوانات مانند تخم مرغ
ممنوع هستند.
در برخی عقاید افراطی این افراد به برخی نوشته ها برخورد می کنید که می گویند سیر تکامل بشر نشانگر
آن است که نیاکان ما ذاتا گیاه خوار بوده اند یا اصلا ساختمان بدن انسان برای گوشت خواری مناسب نیست.
در این بین نتیجه برخی تحقیقات نشان می دهد که اگر ما گوشت را از رژیم غذایی مان حذف کنیم،
شاید بتوانیم تا حدودی سلامت خود و سیاره مان را حفظ کنیم اما این مساله به طور قطع به میلیون
ها انسان آسیب خواهدزد انسان ها بنا به دلایل عدیده به گیاه خواری روی می آورند.
رژیم گیاه خواری یا گوشت خواری
برخی این کار را انجام می دهند که از رنج حیوانات بکاهند و برخی دیگر هم برای اینکه می خواهند
سبک زندگی سالم تری داشته باشند، گیاه خوار می شوند.
در عین حال برخی دیگر طرفدار پایداری هستند یا آرزو دارند که با این کار میزان انتشار گازهای گلخانه ای
را کاهش دهند.
مهم نیست که تا چه اندازه گوشت خوارها، گیاه خوارهاو وگان ها را انکار کنند؛ گیاه خواران تنها بر یک
نکته پافشاری می کنند: حذف گوشت از رژیم غذایی، مزایای زیادی به همراه دارد.
گیاه خواران باور دارند که هر چقدر این تغییر نگرش بیش تر باشد، تاثیر آن هم در مقیاس جهانی بیش
تر خواهدبود.
اما واقعیت این است که اگر همه انسان ها گیاه خوار شوند، مشکلات عدیده و جدی برای میلیون ها نفر،
البته اگر نگوییم میلیاردها، پیش خواهدآمد.
تاثیرات ناگهانی حذف گوشت از رژیم غذایی بر محیط زیست
اندرو جارویس (Andrew Jarvis) از بخش کشاورزی حاره ای مرکز جهانی کلمبیا در این باره می گوید: «این مساله داستان
دو دنیای مختلف است.
در کشورهای توسعه یا فته، رژیم گیاه خواری ممکن است که همه نوع مزیت زیست محیطی و بهداشتی را به
همراه داشته باشد اما در کشورهای در حال توسعه بالعکس می تواند تاثیرات منفی را بالاخص از نظر فقر و
تنگدستی به وجود آورد.
جارویس و همکارانش در مرکز مطالعاتی خود به این مساله پرداخته اند که اگر گوشت به ناگهان از منوی غذایی
کل این سیاره حذف شود، چه تبعاتی بر محیط پیرامون خود می گذارد.
نخستین موردی که آن ها مورد بررسی قرار دادند، تغییرات اقلیمی بود.
انتخاب گیاه خواری یا گوشت خواری
آمارها نشان می دهد که تولید غذا عامل انتشار یک چهارم تا یک سوم گازهای گلخانه ای تولید انسان در
سرتاسر دنیاست و بخش عمده این مشکل هم به صنعت دامپرروی مربوط می شود.
اما به طور کلی، اینکه انتخاب های غذایی ما چگونه بر تغییرات اقلیمی تاثیر می گذارد، به درستی شناخته نشده
است(dot) به طور مثال یک خانواده متوسط چهار نفری در ایالات متحده آمریکا، بیش از دو ماشین سواری گاز گلخانه
ای تولید می کنند و علت آن هم مصرف گوشت است اما این یک واقعیت است که شما معمولا
در بحث های مربوط به گرمایش جهانی، نام ماشین ها را به عنوان مقصر می شنوید تا نام تکه های
خوشمزه استیک گوشت را تاثیرات غذا بر محیط زیست
تیم بنتون (Tim Benton) یک متخصص امنیت غذایی از دانشگاه
لیدز در این باره می گوید: «اغلب مردم درباره تاثیرات غذا بر تغییرات اقلیمی چیزی نمی دانند.
اما اگر از همین الان گوشت کم تری مصرف کنیم، خیلی چیزها برای بچه ها و نوه هایمان در آینده
بهتر پیش خواهدرفت.»
مارکو اسپرینگ من (Marco Springman) یک محقق از مدرسه آکسفورد مارتین، بخش برنامه غذایی آینده
است که تلاش کرده تا این موضوع را از نظر کیفی بهتر توضیح دهد.
وی و همکارانش موفق شده اند مدل های کامپیوتری بسازند که از طریق آن ها می توان پیش بینی کرد
که اگر همه انسان ها تا سال ۲۰۵۰ میلادی به سمت رژیم گیاه خواری بروند،دقیقا چه اتفاقی می افتد.
نتیجه تحقیقات آن ها نشان می دهد که اگر گوشت قرمز به طور کامل حذف بشود، ۶۰ درصد از میزان
انتشار گازهای گلخانه ای کم می شود و اگر همه از رژیم غذایی وگان پیروی کنند، میزان انتشار گازهای گلخانه
ای چیزی در حدود ۷۰ درصد کاهش پیدا خواهدکرد.
رژیم غذایی گیاه خواری یا گوشت خواری
اسپرینگ من می گوید: «وقتی که بررسی می کنیم چه چیزی می تواند هم ارزش با این میزان افت گازهای
گلخانه ای باشد، به این نتیجه می سیم که شاید معادل پیدا نشود.
اما اگر همه رژیم غذایی گیاه خواری داشته باشند، آنگاه شما تنها می توانید نسبت انتشار گازهای گلخانه ای را
که با تولید گوشت در ارتباط هستند، ثابت نگه دارید؛ در حالی که کل این سناریو آن طور هم که
باید واقعی نیست اما به هر حال اهمیت انتشار گازهای گلخانه ای مرتبط با غذا را در آینده به صورت
ملموس نشان خواهدداد.
غذا، بالاخص احشام و دام ها، بخش اعظم مشکل را به خود اختصاص داده اند چرا که در اصل ریشه
انتشار گازهای گلخانه ای توسط آن ها در دو مورد تغییر کاربری زمین و تخریب تنوع زیستی خلاصه می شود.
از مجموعه تقریبا ۵ میلیارد هکتار زمین کشاورزی که در کل کره زمین وجود دارد، ۶۸ درصد آن توسط دام
های اهلی و احشام مورد استفاده قرار گرفته است.»
جزئیات بیشتر درباره گیاه خواری یا گوشت خواری
کبد به عنوان عضوی که به سلولهای مختلف بدن غذا ارسال میکند، باید هر نوع مادهی غذایی را داشته باشد تا بتواند غذای سلولها را به طور متناسب تأمین کند.
دکتر حسین اکبری، محقق طب اسلامی ایرانی گفت: تمام سلولهای بدن برای انجام فعالیتهای خود به انرژی احتیاج دارند و اگر انرژی برای مصرف نداشته باشند در اعمال و وظایفشان اختلال ایجاد میشود و انسان رو به مرگ حرکت میکند، بنابراین انرژی برای سلولها حیاتی است و از طریق مصرف غذاها، آشامیدنیها، مواد معدنی و ویتامینها با یک تعادل متناسب تأمین میشود.
وی افزود: کبد در بدن ما برای هر کدام از سلولهای بدن غذای خاص تولید میکند و میفرستد مثلاً برای مغز گلوکز و برای قلب چربیهای حیوانی مهیا میکند. مصرف روغنهای گیاهی به جای چربیهای حیوانی به دلیل اینکه کلسترول و مواد لازم برای تغذیه قلب ما را ندارند باعث ضعیفتر کارکردن قلب شدهاند.
به هر حال هر ماده غذایی از قند، چربی، پروتئین و … که میخورید به نوعی به مصرف سلولها میرسند که باهم متفاوتند مثلاً سلولهای قلب اسیدهای چرب آزاد را برای مصرف به گلوکز تبدیل میکند که این نشان دهنده متفاوت بودن توانمندی سلولهاست.
این محقق طب اسلامی ایرانی بیان کرد: در بعضی جوامع افرادی به سمت خامخواری و گیاهخواری مطلق روی آوردهاند که از اشتباهات بزرگ است چرا که حدود ۷۰درصد سلولها بهخصوص دیوارههای سلولی را کلسترول حیوانی تشکیل میدهد و از آنجایی که در مواد گیاهی کلسترول حیوانی وجود ندارد سلولها دچار کمبود میشوند و باید برای جبران از مواد مصنوعی و ویتامینها استفاده شود.
دکتر حسن اکبری خاطرنشان کرد: گیاهخواری مطلق و نخوردن مواد پروتئینی و چربی حیوانی هم در علم پزشکی و هم در روایات دینی ما رد شده است همچنین باید یادمان باشد که همیشه موادی از طریق حیوانات به بدن ما میرسد خیلی زودتر جذب بدنمان میشوند تا موادی که از گیاهان دریافت میکنیم چون مواد گیاهی بعد از یک سری فعل و انفعالات به غذای سلولهای بدن تبدیل میشوند.
هفته نامه صدا و باشگاه خبرنگاران