تسلط مردان بر زنان
همانطور که می دانید دین عزیزمان اسلام دین برابری و انسانیت است و همواره
بر تکریم و انسانیت افراد تاکید دارد ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم
درباره ریشه و دلایل تسلط مردان بر زنان و همچنین حقوق برابر زن و مرد مطالبی را به اشتراک بگذاریم
تا انتهای مطلب همراه ما باشید
تسلط مردان بر زنان
تفسیر و شرح دقیق آیه ۳۴، سوره نساء پرسش تفسیر و شرح دقیق آیه ۳۴، سوره نساء «الرِّجالُ قَوّامُون عَلى
النّساءِ» را بنویسید و توضیح دهید تسلط مردان بر زنان چگونه و به چه نحو است.
پاسخ «قوامون» مبالغه قیّم است و قیم در این جا به معناى سرپرست است.
در توضیح معناى آیه، باید به این نکته توجه داشت که خانواده یک واحد کوچک اجتماعى است و همانند یک
اجتماع بزرگ، باید رهبر واحدى داشته باشد؛ زیرا اگر اداره این اجتماع کوچک بر عهده بیش از یک نفر قرار
گیرد، ممکن است به هرج و مرج و آشوب بینجامد و ایجاد مشکل کند؛ در نتیجه، مرد یا زن یکى
باید رئیس خانواده و دیگرى معاون و تحت نظارت او باشد.
قرآن در این جا تصریح مىکند که مقام سرپرستى از آن مرد است.
(که البته، این به معناى استبداد و اجحاف و تعدى نیست، بلکه هدف، ایجاد رهبرى واحد همراه با مسؤولیتها و
مشورتهاى لازم است). این موقعیت بخاطر خصوصیات موجود در مرد است، از آن جمله: الف: ویژگیهاى ذاتى: مانند قدرت جسمانى
و غلبه قدرت فکر او بر نیروى عاطفه و احساسات در مرد، به عکس زن که از نیروى عاطفه بیشترى
نسبت به مرد، بهرهمند است.
که این مطابق خواستهاى درونى و همگونه با مسؤولیتهاى بیرون اوست.
ب: تعهد مرد در برابر زن و فرزندان که هزینههاى زندگى و پرداخت مهر و تأمین زندگى آبرومندانه همسر و
فرزندان بر عهده اوست.
البته ممکن است زنانى وجود داشته باشند که در برخى از جهات فوق، بر شوهران خود امتیاز داشته باشند، اما
باید دانست که قوانین، همه جوانب را در نظر مىگیرد و به تک تک افراد و نفرات نظر ندارد، بلکه
نوع و کلى را در نظر مىگیرد.
شکى نیست که در اکثریت خانوادهها، مردها براى سرپرستى، آمادگى بیشترى دارند، اگر چه زنان نیز وظایف و مسؤولیتهایى بر
عهده دارند که اهمیت و حساسیت آن بر هیچ کس پوشیده نیست.
بیشتر بدانید از برابری بین مرد و زن
برابری میان زن و مرد، مبنای کنوانسیون رفع همه اشکال تبعیض علیه زنان است
که این مفهوم در همه بندهای آن به روشنی قابل درک است. عدم تبعیض میان زن و مرد
از شعارهای جذابی است که ریشه آن را باید در دیدگاهی جستوجو کرد که به برابری
جنسیتی زن و مرد معتقد است. در کتاب «نگرشی بر تحلیل جنسیتی در ایران»
از انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، مقالهای از خانم «شهلا اعزازی» با عنوان
«تحلیل ساختاری جنسیت» به چاپ رسیده است که در اولین کارگاه آموزشی تحلیل جنسیتی در دی ماه ۱۳۷۹ ارائه شد.
در این مقاله نویسنده در سه محدوده مدرسه، اشتغال، خانواده به بررسی نابرابریهای
جنسیتی در ایران پرداخته است، همچنین با بیان علل و ریشههای نابرابری، بر ضرورت
تغییر نگرشها و ارزشها در جهت برابری جنسیتی، تأکید کرده است. از آنجا که برگزاری
کارگاه آموزشی تحلیل جنسیتی با آغاز اجرای طرح «آموزش محلی ـــ تغییر جهانی…»
حقوق زنان
همزمان بوده است و این طرح نیز ازسوی یونیسف با انگیزه فراهمکردن زمینههای فکری
مورد نیاز در جهت پذیرش کنوانسیون رفع همه اشکال تبعیض علیه زنان تهیه شده است؛
بنابراین نقد و بررسی این مقاله در شرایط امروز بهعنوان یکی از زیربناهای فکری کنوانسیون،
مفید خواهد بود؛ البته هدف از این نقد و بررسی، بیان اشکالات فقهی و حقوقی این
مقاله در دفاع از بعضی قوانین اسلام که درباره زنان تدوین شده، نیست؛ زیرا کارشناسان
فقهی و حقوقی بارها دراینزمینه سخن گفته، مقاله و کتابهای بسیاری نوشتهاند
که با مراجعه به این منابع، میتوان به جزئیترین اشکالات این مقاله پی برد. ولی با یک نگرشکلی، ابهامات و پرسشهایی در ذهن پدید میآید که هدف نهایی نویسنده را مخدوش میکند.
در این نقد به صورت مختصر به ارزیابی بعضی نکات پرداخته میشود:
الف. کلیشههای جنسیتی
ب. ارزشها و هنجارها
ج. ازدواج
د. خانواده
هـ . اشتغال
و. آزادی
الف. کلیشههای جنسیتی
اگرچه گهگاه مفهوم جنس (sex) و جنسیت (gender)، بهصورت مترادف به کار رفتهاند؛ ولی اگر جنس را ویژگیهای بیولوژیک فرد و جنسیت را به نقشهایی که بهوسیله اجتماع برای زنان و مردان مطرح میشود تعریف کنیم، در هر دو صورت، دیدگاه برابری جنسیتی بین این دو مفهوم تفاوتی قائل نمیشود و ریشه تمایزات را شرایط اجتماع و باورهای جامعه میداند. این مقاله نیز ضمن اعتراف به یکسان نبودن این دو مفهوم، شرایط دوران پیش صنعتی و صنعتی را سبب تفاوت میان جنس و جنسیت و در نهایت پیدایش کلیشههای جنسیتی میداند.
انسانی / رادیو فردا