سرطان سینه اولین عامل مرگ در زنان ایرانی است

سرطان سینه یکی از سرطان های بسیار شایع در خانم ها است  سرطان سینه هم
در زنان و هم در مردان دیده می شود اما در زنان بسیار شایعتر است.سرطان سینه در سالهای اخیر بسیار شیوع بیشتری پیدا کرده است
معمولا با یک معاینه ساده به راحتی می توانید از این بیماری مهلک نجات پیدا کنید وجود توده در بافت سینه یکی از بارزترین نشانه ها
است در ادامه مطلب از پرشین وی قصد داریم اطلاعات مفیدی را پیرامون شایعترین سرطان در زنان برایتان به اشتراک بگذاریم

شایعترین سرطان در زنان

سرطان سینه شایع‌ترین سرطان زنان است و تعداد مبتلایان به این سرطان در ایران و سایر کشورها روزبه‌روز در حال
افزایش است.
از سوی دیگر، عدم تشخیص و درمان دیرهنگام سرطان سینه مبتلایان را به کام مرگ می‌کشاند و ارتقای سطح آگاهی
زنان و توجه آنان نسبت به خطرات جدی بیماری عاملی برای کنترل آن است.
دکتر محمدعلی محققی، رئیس مرکز تحقیقات انستیتو کانسر، در این خصوص می‌گوید: «سرطان پستان رایج‌ترین بیماری بدخیم زنان در دنیا
و ایران است، به‌طوری‌که در سال ۲۰۰۰ میلادی ۴ میلیون نفر به سرطان سینه مبتلا بودند و ۲۴ تا ۳۲
درصد سرطان‌های بدخیم زنان در دنیا از نوع سرطان پستان است.

در همین زمان، ۶/۲۵ درصد سرطان‌های بدخیم زنان ایران نیز از نوع سرطان پستان بوده و این بیماری اولین علت
مرگ و میر ناشی از سرطان در بین زنان ایرانی بوده است.» وی شیوه و عادات زندگی، توارث و سابقه
فامیلی سرطان پستان در بستگان درجه اول را از عوامل مؤثر در بروز سرطان پستان دانست و گفت: «اگر افراد
مبتلای فامیل قبل از ۴۰ سالگی مبتلا شده باشند یا اینکه سرطان پستان در یک مرد عضو خانواده اتفاق افتاده
باشد، افراد مؤنث آن خانواده باید تحت مراقبت بیشتری قرار گیرند.
همچنین اگر خانمی به سرطان تخمدان مبتلا شده باشد یا همزمان سرطان پستان و تخمدان در او بروز کرده باشد،
خود و بستگان درجه یک خانواده باید تحت مراقبت قرار گیرند.

ضمن اینکه کیست‌های تخمدانی (سندروم تخمدان پلی‌کیستیک) فی‌نفسه خطر سرطان پستان را افزایش نمی‌دهد، لیکن فرد باید از نظر سرطان
پستان تحت مراقبت قرار گیرد.» محققی در زمینه عوامل خطرزای مؤثر در بروز سرطان پستان گفت: «عوامل خطر به دو
دسته قابل پیشگیری و غیرقابل پیشگیری تقسیم می‌شوند.

سرطان سینه

عوامل خطر غیرقابل پیشگیری شامل عوامل توارثی، سابقه فامیلی و عواملی است که به‌سهولت قابل دسترسی نیستند.
عمده عوامل خطر قابل پیشگیری هم مربوط به عادات، الگوها و رفتارهای زندگی، به‌ویژه رفتارهای مخاطره‌آمیز غذایی نظیر دریافت کالری
زیاد (مصرف چربی‌های اشباع‌شده) و بی‌تحرکی است که منجر به افزایش وزن می‌شود.
چرا که، به موازات صنعتی شدن و زندگی شهرنشینی، میزان تحرک در شهرهای بزرگ کاهش یافته و هرچه فعالیت فیزیکی
کم شود و دریافت کالری و چربی افزایش یابد، احتمال خطر بیشتر می‌شود.

هورمون‌ها نیز گروهی از فاکتورهای خطرزا هستند، زیرا سرطان پستان بیماری وابسته به هورمون است.
به‌طوری‌که اگر هورمون‌های جنسی مؤنث وجود نداشت، سرطان پستان ایجاد نمی‌شد.
بنابراین، همه عواملی که باعث تماس طولانی‌تر و شدیدتر بافت سینه با هورمون‌هایی نظیر استروژن، پروژسترون و هورمون‌های زنانه می‌شود
احتمال خطر را افزایش می‌دهد.» وی اضافه کرد: «افرادی که قاعدگی زودرس و یائسگی دیررس دارند، افرادی که ازدواج نکرده‌اند
یا اولین بارداری‌شان بعد از ۳۵ سالگی رخ داده است بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان هستند.
همچنین مصرف هورمون‌های زنانه، مثلا ً به شکل قرص‌های جلوگیری از بارداری، احتمال خطر را افزایش می‌دهد.
با وجود این، هیچ‌یک از عوامل به‌تنهایی اثرگذار نیست و مجموعه‌ای از عوامل زمینه ابتلا به سرطان پستان را فراهم
می‌کند.

بنابراین، آموزش صحیح جامعه و به‌ویژه زنان، اطلاع‌رسانی دقیق و آموزش‌های بهداشتی مؤثر واقع می‌شوند و از بروز بسیاری از
موارد ابتلا پیشگیری می‌کنند.» رئیس مرکز تحقیقات انستیتو کانسر به زنان توصیه کرد که در صورت مشاهده سفتی یک‌طرفه پستان،
وجود توده قابل لمس در پستان، توکشیدگی و خارش نوک پستان، ترشح خودبه‌خود از نوک پستان (بخصوص ترشح خونی)، بزرگی
غدد زیر بغل، تغییر در اندازه پستان و هرگونه تغییر در رنگ پستان، به پزشک متخصص زنان یا جراح مراجعه
کنند.

دانستنی هایی پیرامون سرطان سینه و درمان آن

وی اضافه کرد: «زنانی که در دهه سوم و بالاتر زندگی هستند باید خودآزمایی پستان را به صورت مرتب انجام
دهند، با دستورالعمل‌های ساده‌ای که برای همه قابل دسترسی است.
ضمن اینکه مراکزی وجود دارد که خودآزمایی را به زنان آموزش می‌دهد، زیرا خودآزمایی موجب تشخیص زودرس سرطان پستان می‌شود
و اگر در دهه ۴۰ و ۵۰ زندگی با معاینه بالینی توأم شود، در صورت تشخیص سرطان، می‌توان با حفظ
عضو و بدون نیاز به درمان‌های پیچیده و معلولیت‌های شدید، بیماری را کنترل کرد.»

وی با بیان این مطلب که
درحال‌حاضر درمان سرطان پستان مطابق با استانداردهای بین‌المللی است، گفت: «شیوه درمان سرطان در مراکز علمی و دانشگاهی مطابق با
آخرین استانداردهای بین‌المللی است به‌روش غدد لنفاوی پیش‌غراول، که منجر به معلولیت کمتر و برداشت کمتر غدد لنفاوی است.
هرچند که، اگر روش‌های درمانی رادیوتراپی، شیمی‌درمانی و هورمون‌درمانی به صورت صحیح، اصولی و علمی به‌کار برده شود و به
حفظ عضو و درمان کامل منجر شود، ناگزیر از شیوه جراحی (قطع عضو و برداشتن پستان) استفاده می‌شود.
هرچند، با توجه به توسعه روش‌های بازسازی پستان در کشور، مشکلات ناشی از ماستکتومی (برداشت پستان) مرتفع شده است.» وی
تصریح کرد: «متأسفانه در کشور پروتکلی در زمینه سن انجام ماموگرافی موجود نیست، زیرا ابزار مورد نیاز آن در تمامی
نقاط کشور وجود ندارد.

بنابراین به گروه‌های پرخطر، نظیر زنان بالای ۴۰ سال، زنانی با سابقه فامیلی ابتلا به سرطان‌ پستان و دهانه رحم،
مصرف‌کنندگان داروهای سرکوب‌کننده دستگاه ایمنی و کسانی که سابقه رادیوتراپی در ناحیه سر و گردن و قفسه سینه دارند توصیه
می‌شود که مرتباً از طریق غربالگری به شیوه ماموگرافی از نظر ابتلا به سرطان پستان بررسی شوند و در صورت
دسترسی، هر ۲ سال یک ‌بار و در غیر این صورت، هر ۳ سال یک بار ماموگرافی انجام دهند.

دانستنی هایی پیرامون سرطان سینه

لیکن توصیه متخصصان هر ۲ سال یک بار است که به‌ علت نبود امکانات لازم در تمامی استان‌ها نمی‌توان آن
را به کل کشور تعمیم داد.

ضمن اینکه مشخص هم نیست که دستاورد نهایی آن کاهش مرگ‌ومیر ناشی از سرطان پستان باشد.» به گفته یکی از
محققان، سن انجام دادن ماموگرافی ۴۰ سالگی به بعد است و در هیچ شرایطی قبل از آن توصیه نمی‌شود.
رئیس مرکز تحقیقات انستیتو کانسر میانگین سنی ابتلا به سرطان پستان را ۴۷ سال دانست و گفت: «سن ابتلای زنان
ایرانی به سرطان پستان نظیر کشورهای جنوب شرقی آسیاست.
لیکن تفاوت‌هایی که در آمارها دیده می‌شود ناشی از تراکم سنی جمعیت است.
زیرا جمعیت جوان کشور از میانسالان و کهنسالان بیشتر است.

بنابراین تعداد موارد ابتلا به سرطان پستان در کشور بیشتر در دهه چهارم زندگی دیده می‌شود.» وی شیوه‌های مؤثر برای
مهار سرطان پستان را پیشگیری اولیه با هدف تشخیص زودرس، درمان‌های صحیح و اصولی، و در صورت نیاز، بازتوانی و
بازسازی عضو در بیماران درمان‌شده دانست و افزود: «اتخاذ راهکارهای صحیح و راهبردهای اصولی به کنترل مناسب میزان بیماری منجر
می‌شود.» وی با بیان این مطلب که طرح غربالگری سرطان پستان در نظام شبکه‌های بهداشتی‌ـ‌درمانی شعاری بیش نیست، عنوان کرد:
«بحث غربالگری بیماری در سطح جامعه و ادغام آن در نظام شبکه به کاهش میزان مرگ‌ومیر و افزایش کیفیت زندگی
افراد مبتلا منجر می‌شود.
سنجش این موارد نیز از طریق راهکارهای علمی امکان‌پذیر است و به صورت آزمایشی در قالب چند برنامه در حال
اجراست.

شایعترین سرطان در زنان

یکی از این برنامه‌ها غربالگری براساس ماموگرافی در سطح جمعیت است و با همکاری مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی
تبریز در یکی از شهرهای آذربایجان شرقی اجرا خواهد شد.
لیکن، آنچه در سطح شبکه‌های بهداشتی‌ـ‌درمانی مطرح است پایه‌گذاری برنامه‌هایی براساس ظرفیت‌های فعلی نظام شبکه است.» وی ادامه داد: «درحال‌حاضر،
طرح بیمه روستایی و پزشک خانواده در کشور توسعه خوبی داشته و، در سطح روستاها، ماماها می‌توانند در کنار پزشکان
در این طرح خدمت کنند و وظیفه تشخیص زودرس سرطان پستان را در زنان روستایی بر عهده داشته باشند.

بنابراین، این مسئله نیازمند برنامه‌های جامع و فراگیر آموزشی و حمایت وسیع نظام سلامت کشور است.» رئیس مرکز تحقیقات انستیتو
کانسر کشور در خاتمه تأکید کرد: «حفاظت از زنان در برابر ابتلا به سرطان پستان مستلزم داشتن برنامه‌های کشوری است.
با توجه به اینکه چندین هزار زن در کشور با این بیماری دست ‌و پنجه نرم می‌کنند یا دوران نقاهت
را می‌گذرانند توجه به کیفیت زندگی این گروه بسیار حائز اهمیت است و باید تسهیلاتی برای برخورداری آنان از زندگی
بهتر فراهم شود.
بر این اساس، کنترل سرطان به‌طور عام و کنترل سرطان پستان به‌طور خاص برنامه‌ای است که باید در نظام بهداشتی
ادغام شود و مدیریت و هدایت صحیح آن به‌تدریج به تشخیص زودرس و درمان به‌موقع بیماری منجر می‌شود.»

بیشتر بدانید از علائم هشداردهنده اولیه شایعترین سرطان در زنان

علائم تومورهای سینه، در افراد مختلف، متفاوت است. برخی از علائم هشداردهنده اولیه سرطان سینه شامل موارد زیر است:

تغییرات پوستی نظیر تورم، قرمزی، یا دیگر تفاوت های واضح در یک یا هر دو پستان

افزایش اندازه یا تغییر شکل سینه

تغییر ظاهر نوک یک یا هر دو پستان

ترشحات غیرشیری نوک پستان

احساس درد کلی در هر بخش پستان

احساس وجود گره یا توده، درون یا در سطح پستان

علائم اختصاصی تر سرطان تهاجمی پستان عبارت اند از:

خارش یا التهاب سینه

تغییر رنگ سینه

افزایش اندازه یا تغییر شکل پستان (طی مدت زمانی کوتاه)

لمس متفاوت پستان (پستان ها ممکن است سفت، حساس یا برافروخته شده باشند)

لایه لایه یا پوسته پوسته شدن پوست نوک پستان

وجود توده در سینه یا افزایش ضخامت سینه

قرمزی یا پر از منفذ شدن پوست پستان (مانند پوست پرتقال)

یادآوری این نکته حائز اهمیت است که ممکن است بیماری های خوش خیم
دیگری منجر به ایجاد این علائم شده باشند. به عنوان مثال تغییر بافت پوست
سینه ها ممکن است در اثر بیماری های پوستی نظیر اگزما، و تورم گره های
لنفاوی ممکن است در اثر عفونت های سینه یا دیگر بیماری های غیرمرتبط ایجاد شده باشند.
مراجعه به پزشک زنان، زایمان و ناباروری جهت ارزیابی علائم، شما را از بابت نگران کننده بودن یا نبودن شرایط خود آگاه خواهد ساخت.

علائم شایعترین سرطان در زنان

علائم سرطان پستان تهاجمی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

وجود یک توده یا برجستگی در پستان

تورم تمام یا بخشی از پستان، حتی اگر توده ای احساس نشود

التهاب یا منفذدار شدن پوست

درد سینه یا نوک پستان

انقباض نوک سینه (چرخش به سمت داخل)

قرمزی، پوسته پوسته شدن یا افزایش ضخامت پوست سینه یا نوک پستان

ترشحات نوک پستان

وجود یک توده یا تورم در غدد لنفاوی زیر بغل

علائم کارسینوم مجرایی

کارسینوم غیر مهاجم مجرایی (DCIS) هیچ علامتی ایجاد نمی کند. افراد بیمار به ندرت
ممکن است در سینه خود توده-ای احساس کرده یا شاهد ترشحاتی از نوک پستان خود باشند.
با این حال بیشتر موارد DCIS با ماموگرافی تشخیص داده می شوند.

علائم کارسینوم لوبولی

کارسینوم غیرمهاجم لوبولی (LCIS) هیچ گونه علامتی ایجاد نکرده و با ماموگرام
نیز قابلیت تشخیص ندارد. این بیماری معمولاً به دنبال بیوپسی پستان جهت تشخیص
موارد دیگری نظیر توده های پستانی تشخیص داده می شود. ظاهر سلول های پستان فرد مبتلا به LCIS در زیر میکروسکوپ غیرطبیعی است.

کارشناس
بهداشت عمومی زنان / darmankade