اهمیت نقش پدران در فرزند پروری
پدر هم به اندازه مادر نقش بسیار مهمی در تربیت کودک دارد
ما در این مطلب قصد داریم نکات بسیار مهم از نقش پدر در تربیت کودک را به
اشتراک بگذاریم و بگوییم که آیا پدران می توانند تاثیر مستقیمی بر رفتار
و تربیت کودک داشته باشند تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا این نکات
را مورد کنکاش قرار دهیم
نقش پدر در تربیت کودک
پسرها در ویژگیهای شخصیتیشان مثل قاطعیت، انتخاب شغل و…
پدرشان را الگو قرار میدهند
سالهاست که بحرانهای اقتصادی در ایران و جهان و عدم ثبات اقتصادی در گوشهوکنار دنیا
و از جمله در جامعه خودمان، باعث شده بسیاری از مردان به یک شغل اکتفا نکنند یا مجبور شوند ساعات
بیشتری اضافه کاری کنند تا بتوانند از پس مخارج خانواده برآیند چنین شرایط اقتصادیای علاوه بر پدران، مادران را نیز
جزو نانآوران خانواده قرار داده و باعث شده بسیاری از همسران همپای یکدیگر کار کنند تا بتوانند زندگی خوبی برای
خود و فرزندانشان فراهم کنند. این قضیه تبعات زیادی دارد که یکی از مهمترین آنها این است که نقش پدر
در خانواده کمرنگ میشود و نمیتواند نقش فعالی در تربیت فرزندان داشته باشد.
البته برخی پدران نیز با وجود اینکه
وضعیت شغلیشان مناسبتر است و وقت آزاد بیشتری دارند، باز هم تصور میکنند تربیت بچهها برعهده مادر است و نقش
فعالی در تربیت بچهها ایفا نمیکنند.آنچه در ادامه این یادداشت به آن اشاره خواهم کرد، نکتههای مهمی در خصوص اهمیت
نقش پدران در امر خطیر فرزندپروری است:
نقش پدران در فرزندپروری ۱٫در قدیم پدرها بسیار مقتدر بودند و رابطه عاطفی
با فرزندانشان برقرار نمیکردند و نقششان در خانه نانآور خانواده بود، اما این تصویر قدیمی از پدرها با تغییراتی که
در فضای فرهنگی جامعه ایجاد شده، دیگر پذیرفتهشده نیست زیرا درحالحاضر مادران نیز نانآور خانواده هستند و نقش عاطفی پدر
با فرزندش میتواند در موفقیتهای او در عرصههای مختلف بسیار موثر باشد
در یک تحقیق بینالمللی ثابت شده توانایی تغییر
در محیطهای سخت در کودکانی که رابطه خوبی با پدرانشان داشتند، بیشتر ایجاد شده است.در حقیقت، پدر نسبت به مادر
بیشتر میتواند توانایی انطباق با شرایط دشوار را به بچهها یاد بدهد و ویژگیهای مردانه همیشه باید از سوی پدران
به بچهها آموزش داده شود…
نقش پدر در تربیت کودک چیست
دخترانی که در خانه مورد حمایت عاطفی پدر واقع شدهاند در ارتباط با جنس مخالف، احساسی نمیشوند
۲٫کودکانی که پدر
ندارند، اعتماد بهنفسشان بالا نیست و حمایت و تکیهگاهی برای رشد شخصیتشان ندارند، اما در مقابل کودکانی که پدرشان حضور
موثری دارد، انگار دارای یک الگوی مقتدر هستند و ابراز وجود در بچههایی که نقش پدرشان پررنگ است، بیشتر از
سایر بچههاست.
۳٫پسرها در ویژگیهای شخصیتیشان مثل قاطعیت، هدفگذاری برای زندگی، انتخاب شغل و مهارت دوستی، پدرشان را الگو قرار میدهند.در مقابل
دخترها بیشتر به حمایت عاطفی پدر نیاز دارند و نوع روابط دخترها با پدرشان در ارتباط با جنس مخالف و
در آینده در ارتباط با همسر، خودش را نشان میدهد
در حقیقت، دخترانی که در خانه مورد حمایت عاطفی پدر
واقع شدهاند در ارتباط با جنس مخالف دچار تصمیمهای لحظهای و احساسی نمیشوند که علت آن هم این است که
از نظر عاطفی اقناع شدهاند.
نکات مهم نقش پدر در تربیت کودک
۴٫پدر واقعی باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟ جواب این سوال بسیاری از دغدغههای پدرانه را برطرف میکند.پدر واقعی نه سلطهگر
است و نه زورگو.بسیاری از پدران وقتی در خانه حضور دارند مدام به بچهها زور میگویند یا آنها را سرزنش
و شخصیتشان را تخریب میکنند
باید بدانیم پدر نباید زورگو و مستبد باشد، بلکه بسیار اهمیت دارد که قاطع باشد
و مهمتر اینکه مهارتهای فرزندپروری را بلد باشد تا بتواند به فرزندانش کمک کند.
۵٫«چون از تو بزرگترم، پس باید به حرفم گوش کنی.»، «چون من پدر تو هستم، پس هر چی میگم درست
است.» این جملات یک پیام مشخص را القا میکند؛ برقراری رابطه و تربیت بچهها از بالا به پایین.چنین رفتاری باعث
میشود بچهها از والدینشان فاصله بگیرند و دیگر نمیتوانند با آنها ارتباط موثری داشته باشند
در واقع، باید برای آموزش
به بچهها خود را همسطح آنها در نظر گرفت.اگر مشکلی ایجاد شده باید با فضای مشارکتی و همدلانه بین والدین
و بچهها، راهحل درست را پیدا کرد.بهطور مثال فرض کنید دختر شما در مدرسه دچار مشکل شده، راهحل درست این
است که بگویید: «موضوع چیه؟ چی کار کردی که بچهها با تو دوست نمیشن؟ تو دلت میخواد چه اتفاقی بیفته؟
به نظرت کارت درست بود؟ قبلا که یک دوست خوب داشتی چی کار میکردی؟ به نظرت چی کار میشه کرد؟»
اگر راهحلی نداشت میتوانید به او بگویید: «میتوانی این راه را انتخاب کنی.»
نکات مهم تربیتی پدر برای فرزند
پدر نباید زورگو و مستبد باشد، بلکه
بسیار اهمیت دارد که قاطع باشد.
۶٫شاید بگویید با شرایط سخت کاری و مشکلات اقتصادی چطور میتوان روابط موثری با
بچهها برقرار کرد؟ کار سختی نیست، فقط کافی است پدر همدلی باشید؛ یعنی در همان زمان کوتاهی که در منزل
هستید برای کودکتان وقت بگذارید و با او بازی و اوقاتی را خلق کنید که او دوست دارد.اگر خیلی خسته
هستید به فرزندتان بگویید: «بیا کنارم بشین با هم فیلم ببینیم یا اینکه دوست دارم کنارم بشینی.» حتی وقتی میخواهید
میوه بخورید، بگویید: «بیا باهم میوه بخوریم یا دوست دارم با تو برم خرید کنم یا قدم بزنم.» بیان این
جملات به بچهها در عین حال که اطمینان خاطر به آنها میدهد، خستگی شما را هم کم میکند.
۷٫معمولا زمانی که همسران آگاهانه تصمیم میگیرند بچهدار شوند، بعد از به دنیا آمدن بچه برای بسیاری از اتفاقات زندگی
برنامهریزی میکنند و عاشقانه او را دوست دارند، اما اگر عکس این قضیه اتفاق بیفتد و زن و شوهری ناخواسته
بچهدار شوند یا اینکه آگاهیشان نسبت به مهارتهای فرزندپروری پایین باشد، ممکن است رفتارشان تفاوت کند و این اتفاق
بسیار بد خواهد بود
نکات تربیتی کودک
گاهی برخی والدین به روانشناس مراجعه و ادعا میکنند فرزندشان را دوست ندارند و زمانی که
علت را میپرسیم میگویند: «فکر میکردیم باید بچهدار شویم وگرنه علاقهای به بزرگ کردن بچه نداشتیم.» در حالی که پدر
یا مادری که فرزندش را دوست داشته باشد در اوج خستگی هم وقتی فرزندش را میبیند، تمام خستگیهایش از بین
میرود، بنابراین والدین باید با آگاهی کامل و با برنامهریزی صاحب فرزند شوند.
۸٫زمانی که پدر نقش موثری در خانه ایفا نمیکند، تمام مسوولیتهای بچهها برعهده مادر خانواده میافتد و مادر همیشه احساس
افسردگی، خستگی و عصبی بودن دارد و تصور میکند در خانه مظلوم واقع شده است.همین مساله باعث میشود مادر نیز
نتواند وظایف مادری خود را به خوبی انجام دهد و روابط موثری با بچهها نخواهد داشت، بنابراین پدرها حتما باید
۳-۲ ساعت در روز کنار بچهها باشند تا مادر نیز بتواند برای خودش وقت بگذارد و به کارهای موردعلاقهاش بپردازد.در
غیر این صورت مادر همیشه خسته است و از نظر روانی و جسمی توان لازم را برای نقش موثر مادری
و فرزندی نخواهد داشت.
بیشتر بدانید از نقش پدر در تربیت کودک چگونه است؟
معمولا پدرانى که از دوران طفولیت به مراقبت از فرزندان عادت مى کنند بعدها که آن ها بزرگتر
مى شوند نیز این کار را انجام مى دهند.مهم این است که این تعهد با گذشت زمان و على رغم
تغییراتى که در برنامه ها و اولویت ها کارى رخ مى دهد حفظ شود. اگر حضور پدر را در تربیت
مراجعتان کم رنگ دیدید می توانید پدر را در جلسات سه نفره مشاوره وارد کنید و به آن ها
کمک کنید تا بتوانند نیازهای یکدیگر را بشناسند می توانید برای شناخت نیازها از مهارت همدلی کردن استفاده کنید.
تفاوتى که پدر ایجاد مى کند:
نحوه ارتباط پدران با بچه ها متفاوت تر از نحوه ارتباط مادران است و این بدان معنا است که مشارکت پدران
در فرزند پرورى قابلیت های متفاوتى را به ویژه در حیطه روابط اجتماعى در کودکان پرورش مى دهد.
برای مراجع خود توضیح دهید که فرزند به طور مساوی به حضور هر دو والدین برای تربیت موثر نیاز دارد.
مادر و پدر از سنین دو سالگی به بعد هر دو دایره امن کودک محسوب می شوند و نیاز به وجود پدر در کنار فرزند نیز می باشد.
روش تربیت کودک
هم از نظر فیزیکى و هم از نظر عاطفى در کنار فرزندانشان حضور داشته باشند:
از پدران امروزى انتظار می رود که حساس ، دلسوز، روشن فکر و آگاه باشند و در کنار فرزندانشان
حضور داشته باشند و به آن ها رسیدگى کنند. بیشتر پدران امروزی بهانه نداشتن وقت را دارند
به آن ها آموزش فرزند پروری مثبت از بعد (حضور با کیفیت) را توضیح دهید. در حضور با کیفیت
نیازی نیست حتما پدر ساعت ها زیادی را در کنار فرزندش باشد(حتی در روز ۱۵ دقیقه) اما حضور فیزیکی و معنوی کامل را در کنار فرزندش باشد.
به طور مثال می توانید پیشنهاد دهید یکی از وعده ها غذایی را در طول روز کنار هم باشند و از درباره کودک و نیازها او صحبت کنند.
مراقبت از کودک را از همان دوران باردارى آغاز کنند:
مطالعات نشان مى دهند که مراقبت پدر از همسر باردار خود تاثیرات مثبتى بر روابط خانوادگى
بر جاى مى گذارد که هم براى زندگى زناشویى و فرزندان مفید است و هم رابطه پدر با فرزندانش
را تقویت مى کند. به پدران توضیح دهید که در دوران که مادر به فرزند شیر مى دهد بسیار طبیعى
است که پدر احساس کند که در تربیت فرزند نمى تواند نقش داشته باشد اما راهها بسیار دیگرى
براى جبران در این مورد وجود دارد ، مثلا پدر مى تواند به کودک شیر، آب و غذا کمکى بدهد.
هفته نامه سلامت /احیا سنتر